Υπερβατική Φιλοσοφία
Είναι ένας κλάδος της Φιλοσοφίας αλλά και της Μεταφυσικής.
Αντικείµενο της Υπερβατικής Φιλοσοφίας είναι η σύλληψη του της ίδιας της υφής ενός πράγµατος.
Εισαγωγή[]
Το υποκείµενο σύµφωνα µε τον Kant είναι η υπερβατικολογική συνείδηση του ανθρώπου που οργανώνει το ανοργάνωτο υλικό (παραστάσεις ), που ο άνθρωπος λαµβάνει από τις αισθήσεις του.
Η αντίληψη έχει υπερβατολογική ενότητα που επιτρέπει την συνειδητοποίηση ότι οι διάφορες εµπειρίες ανήκουν στο άτομο. Αυτή όµως η υπερβατολογική ενότητα δεν εξασφαλίζεται µε το υλικό της εµπειρίας, αλλά είναι αναγκαία και η παρουσία έµφυτων εννοιών a priori, που δεν πηγάζουν από τις αισθήσεις.
Τα φαινόµενα αποτελούν τη µορφή γνώσης που αποκτά ο άνθρωπος µε την ταυτόχρονη, µε τη συγκέντρωση του υλικού της εµπειρίας, επεξεργασία του από τις a priori έννοιες. Γνωρίζοντας τα φαινόµενα αποκτά έγκυρη αντικειµενική γνώση. Ο άνθρωπος κατανοεί την πραγµατικότητα ως φαινόµενο, περιορίζοντας το στα εµπειρικά δεδοµένα.
Τα όρια της αντικειµενικής και επιστηµονικής γνώσης βρίσκονται στην εµπειρία. Η ενδελεχής όμως γνώση των φαινοµένων, απαιτεί την συµβολή των a priori εννοιών.
Τέτοιες έννοιες είναι ο Χώρος, ο Χρόνος και οι κατηγορίες που δίνουν την ευχέρεια στο υποκείµενο να κρίνει, να αξιολογήσει τις παραστάσεις της εµπειρίας και να οδηγηθεί στη γνώση των φαινοµένων.
Τις a priori έννοιες µπορούµε να τις χρησιµοποιήσουµε στην εµπειρία, όπως και έξω από την εµπειρία, να γίνει δηλαδή καθαρά λογική χρήση τους, χωρίς να έχουν σχέση µε τα αντικείµενα που συνθέτουν τον πραγµατικό κόσµο.
Ο Χώρος και ο Χρόνος δεν έχουν εµπειρικό χαρακτήρα, αλλά προϋπάρχουν της εµπειρίας.
Η αντικειµενικότητα τους εξασφαλίζεται µέσα στα όρια της εµπειρίας, αφού αξιοποιούνται για τη γνώση των φαινοµένων.
Ο Kant πέρα από τα φαινόµενα τοποθετεί την ύπαρξη του πράγµατος καθεαυτό. Βρίσκεται πέραν από κάθε δυνατότητα γνώσης. Είναι απαραίτητο να δεχθούµε την ύπαρξη του, γιατί µε αυτόν αποκτούν αντικειµενική αξία τα φαινόµενα.
Αν ο Καντ περιοριζόταν να ισχυριστεί ότι το κάθε πράγµα που γνωρίζουµε το γνωρίζουµε, όπως αυτό φαίνεται στις αισθήσεις µας ως φαινόµενο, χωρίς να κάνει λόγο για ένα πράγµα ανεξάρτητο από τις παραστάσεις των αισθήσεων µας σε αυτήν την περίπτωση η γνώση που θα πήγαζε από το υλικό της εµπειρίας δεν θα είχε καµιά ανταπόκριση προς την πραγµατικότητα.
Οι ιδιότητες των πραγµάτων, όπως τις αντιλαµβανόµαστε από την εµπειρία θα ήταν πλάσµατα του εαυτού µας χωρίς την παραδοχή ότι υπάρχει βαθύτερη υφή. Ο Καντ χωρίζει αυστηρά το "πράγµα καθ’ εαυτό" από το αντικείµενο της γνώσης.
Το αντικείµενο είναι µόνο ένα φαινόµενο, µια παράσταση ενοποιηµένη. Το φαινόµενο δεν θα µπορούσε να είναι πλήρως νοητό χωρίς την βαθύτερη υφή του, που επηρεάζει το υποκείµενο και προκαλεί την κίνηση σε όλο τον υπερβατολογικό µηχανισµό.
Το "πράγµα καθ' εαυτό" είναι αυτοδύναµο, πραγµατικό και δεν αποτελεί αντικείµενο γνώσης για εµάς. Το απόλυτο βρίσκεται πέραν από τα όρια της εµπειρίας και όλων των φαινοµένων.
Ο Καντ χρησιµοποιεί την έννοια του πράγµατος καθεαυτό και στη προσπάθεια του για την θεµελίωση της Μεταφυσικής ως επιστήµης απαλλαγµένης από τους δογµατισµούς του παρελθόντος. Θέλει να προσδιορίσει τη Μεταφυσική ως επιστήµη και να βρει τους όρους υπό τους οποίους η Μεταφυσική αντιλαµβάνεται τον ίδιον τον εαυτό της. Η στροφή στο υποκείµενο ολοκληρώνεται στη φιλοσοφική σκέψη του Καντ µε την αναφορά του στην καθαρή γνώση που δεν περιέχει κανένα στοιχείο εµπειρικό. Επιτυγχάνεται µε την συνδροµή του λόγου µε τη συστηµατοποίηση και τον οργανωτικό του χαρακτήρα.
Μέσω του λόγου η νόηση µε τις έννοιες και τις κρίσεις οδηγεί τον άνθρωπο πέραν των ορίων τηςεµπειρικής γνώσης.
Μόνο ο Θεός έχει άµεση ενορατική γνώση τηςουσίας των πραγµάτων. Μόνο ο Θεός γνωρίζει το "πράγµα καθεαυτό", καθώς ο ίδιος το έχει δηµιουργήσει. Τα πράγµατα που υπερβαίνουν τις αισθήσεις µας δεν µπορούµε να τα γνωρίσουµε. Αποτελούν αντικείµενο του καθαρού λόγου και όχι της επιστηµονικής διανοίας.
Τέτοια αντικείµενα που δεν συνδέονται µε την εµπειρία και δεν αποτελούν για τον άνθρωπο γνώση είναι:
- ο Κόσµος (ως ολότητα)
- η ψυχή (ως πλαίσιο της εσωτερικής εµπειρίας) και
- ο Θεός (ως το πρώτο και το τελικό θεµέλιο της πραγµατικότητας).
Οι ιδέες αυτές δεν αποτελούν πράγµατα µε αισθητηριακό περιεχόµενο, είναι αντικείµενα µη εµπειρικά. Αυτά τα αντικείµενα δεν µπορούµε να τα ερµηνεύσουµε µε βάση την εµπειρία, γιατί θα οδηγηθούµε σε λογικές αυθαιρεσίες, στις αντινοµίες. Αποτελούν νοούµενα που δεν µπορεί να τα δει κανείς, ούτε να τα φανταστεί. ∆εν µπορούµε να τα αντιληφθούµε µε τον τρόπο που γνωρίζουµε και αντιλαµβανόµαστε τα αισθητά πράγµατα. Πρόκειται για πράγµατα για τα οποία δεν µπορεί να ισχυριστεί κανείς ότι τα γνωρίζει, αλλά µπορεί να τα σκεφθεί ως αιτήµατα, για πράγµατα για τα οποία δεν µπορεί να ισχυρισθεί αν υπάρχουν ή δεν υπάρχουν, αλλά αν πρέπει να υφίστανται ή όχι.
Με αυτόν τον τρόπο ο Καντ θεµελιώνει την Υπερβατική Φιλοσοφία, που σε αυτήν τη φάση έχει το χαρακτήρα της υπερβατικής κριτικής, µε στόχο τη διόρθωση προσδιορίζοντας την αξία και την απαξία των a priori γνώσεων και όχι την απόκτηση νέων γνώσεων.
Εσωτερική Αρθρογραφία[]
Βιβλιογραφία[]
Ιστογραφία[]
 Κίνδυνοι Χρήσης
|
|---|
|
Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες "Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι Επίσης, |
- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν
- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)