Science Wiki
Register
Advertisement

Ιουδαία

Judaea


Maps-Judaea-01-goog

Ιουδαία.

Maps-Palestine-Christ-03-goog

Ελληνιστική Παλαιστίνη.

Maps-Palestine-Christ-01-goog

Ρωμαϊκή Παλαιστίνη.

Είναι ιστορική χώρα της Δυτικής Ασίας.

Ετυμολογία[]

Η ονομασία '"Ιουδαία" σχετίζεται ετυμολογικά με την λέξη "Ιούδας".

Εισαγωγή[]

Maps-Judaea-wik

██ Νότιο Εβραϊκό κράτος Ιουδαία ██ Βόρειο Εβραϊκό κράτος Ισραηλία ██ Φιλισταϊκά πόλεις-κράτη ██ Φοινικικά πόλεις-κράτη ██ Μωαβίδα ██ Αμμωνίδα ██ Εδωμίδα ██ Αραμαίοι Δαμασκού ██ Αραμαϊκές φυλές ██ Αραβικές φυλές ██ Ναβαταϊκές φυλές ██ Ασσυριακή Αυτοκρατορία

Ιστορία[]

Η Εποχή των Διαδόχων και των Επιγόνων στην Ιουδαία άρχισε ύστερα από το τέλος της βασιλείας του Μεγάλου Αλεξάνδρου και τερματίστηκε με την Μακκαβαϊκή Επανάσταση.

Επαρχία της Μακεδονικής Αυτοκρατορίας[]

Η ιστορία της Ελληνιστικής Ιουδαίας άρχισε από την στιγμή της κατάκτησης της Ιουδαίας από τον Μακεδονικό στρατό του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Ο Αλέξανδρος ο Μέγας απέθανε στην Βαβυλώνα το θέρος του 323 π.Χ. Ο έλεγχος της Αυτοκρατορίας περιήλθε στους στρατηγούς του. Ο ισχυρότερος από αυτούς ήταν ο Περδίκκας ο Σφραγιδοφόρος.

Όμως, υπήρξαν αντιδράσεις.

Τελικά για να διατηρηθεί η ενότητα του κράτους βασιλέας ανακηρύχθηκε ο ετεροθαλής αδελφός του Αλεξάνδρου Φίλιππος Γ' Αρριδαίος. Ο Περδίκκας διορίσθηκε Επίτροπος της βασιλείας[1].

Ο ουσιαστικός αυτοκράτορας Περδίκκας, το ίδιο έτος, προχώρησε σε αναδιανομή των επαρχιών της Αυτοκρατορίας διορίζοντας αρκετούς νέους επάρχους. Στην σατραπεία της Συρίας (στην οποία υπάγονταν η Ιουδαία) διορίστηκε "σατράπης" ο Λαομέδων[2].

Μετά τον θάνατο του Περδίκκου (τέλη Μαΐου/αρχές Ιουνίου του 321 π.Χ.) επιμελητής της βασιλείας, δηλαδή ηγέτης της Αυτοκρατορίας ανέλαβε ο γηραιός Αντίπατρος[3]. Αυτός προχώρησε σε νέα αναδιανομή των σατραπειών που δεν έθιξε τους ισχυρότερους Διαδόχους. Κυριότερη μεταβολή στο σύστημα των ισορροπιών που επικρατούσε μεταξύ των Διαδόχων ήταν ο διορισμός του Αντιγόνου του Μονόφθαλμου στο αξίωμα του Προστάτη των βασιλέων [4].

Ο Αντίγονος άρχισε έναν αγώνα για την εξουδετέρωση των οπαδών του νεκρού Περδίκκου, σύντομα όμως έγινε αντιληπτό από τους άλλους Διαδόχους ότι ενεργούσε για τα δικά του συμφέροντα[5]. Αυτό έγινε ολοφάνερο υστέρα από τον θάνατο του Αντίπατρου (319 π.Χ.) (Β' Διαδόχειος Πόλεμος). Ο Αντίγονος έστειλε τον στρατηγό του Νικάνορα στην Συρία με ισχυρό στρατό. Ο Νικάνωρ συνέλαβε τον Λαομέδοντα και εγκατέστησε φρουρές στις κυριότερες πόλεις[6].

Ένας νέος κύκλος πολέμων άρχισε μετά το 316 π.Χ. και απλώθηκε στα περισσότερα εδάφη της Αυτοκρατορίας (Γ' Διαδόχειος Πόλεμος) [7]. Μέσα στο πλαίσιο της αντιπαράθεσης ο Αντιγόνος στράφηκε εναντίον του Πτολεμαίου καταλαμβάνοντας όλα τα ερείσματα του στην Συρο-Παλαιστινιακή ακτή (316 - 314 π.Χ.). Ο Πτολεμαίος προσπάθησε με ημίμετρα (ναυτική επίδειξη στα παράλια της Φοινίκης) να εκφοβίσει τον αντίπαλο του ο Αντιγόνος όμως ναυπηγούσε έναν πανίσχυρο στόλο που θα του εξασφάλιζε την κυριαρχία στην Ανατολική Μεσόγειο[8]. Ο Πτολεμαίος επέστρεψε επιτυχώς στην περιοχή το 313 π.Χ. και ο Αντιγόνος έστειλε στην Συρία το γιο του Δημήτριο τον Πολιορκητή για να τον αντιμετωπίσει[9].

Ύστερα από επίμονες συστάσεις του Σελεύκου του Νικάτορα, που βρίσκονταν στην αυλή του Πτολεμαίου, ο τελευταίος αποφάσισε να προελάσει κατά μήκος των ακτών της Παλαιστίνης προκειμένου να αντιμετωπίσει τον Δημήτριο.

Οι δυο αντίπαλοι στρατοί συναντήθηκαν στην Γάζα. Έχοντας πληροφορηθεί την διάταξη και το σχέδιο μάχης του αντιπάλου τους ο Πτολεμαίος και ο Σέλευκος νίκησαν κατά κράτος τον Δημήτριο και κατέλαβαν την πόλη (312 π.Χ.) [10].

Ύστερα από αυτή του την επιτυχία ο Πτολεμαίος κατέλαβε την Παλαιστινιακή ακτή την Ιουδαία την Σαμάρεια, την Τύρο και την Σιδώνα. Γνωρίζοντας όμως ότι ο Αντιγόνος θα στρέφονταν εναντίον του με όλο τον όγκο των δυνάμεων του ο Πτολεμαίος επέστρεψε στην Αίγυπτο. Ύστερα από την αποχώρηση του ο Δημήτριος ανακατέλαβε τις περιοχές που εγκατέλειψε ο αντίπαλος του[11].

Κατά την αποχώρηση του από την Ιουδαία και την Σαμάρεια, Πτολεμαίος ανάγκασε πολλούς από τους κατοίκους να τον ακολουθήσουν αναγκαστικά. Ανάμεσα τους ήταν και ο διοικητής της Ιουδαίας, ο Εζεκίας. Ο αρχιερέας του Σολομώντειου Ναού, Ονίας Α' ανέλαβε την πολιτική διοίκηση της περιοχής. Όλους αυτούς τους Ιουδαίους και τους Σαμαρείτες ο Πτολεμαίος τους εγκατέστησε στην Αίγυπτο [12].

Ύστερα από την μάχη της Γάζας, ο Σέλευκος με 800 πεζούς και 200 ιππείς που του παραχώρησε ο Πτολεμαίος εκκίνησε από την Αίγυπτο με σκοπό να καταλάβει την Βαβυλωνία (την περιοχή είχε διοικήσει ως σατράπης για τέσσερα έτη) (Βαβυλώνιος Πόλεμος). Ο Σέλευκος επέτυχε εύκολα το σκοπό του. Κατόπιν, κατέλαβε την Περσίδα την Μηδία και την Σουσιανή. Ο Αντίγονος δεν αντέδρασε αποφασιστικά και έτσι η όλη περιοχή που εκτείνονταν ανατολικά της Μεσοποταμίας και της Μηδίας (μαζί με τις άνω σατραπείες ως την Βακτρία και την Ινδική) περιήλθαν στην κυριαρχία του Σέλευκου (312 π.Χ.)[13].

Την άνοιξη του 304 π.Χ. με την εισβολή του Κάσσανδρου στην Αττική (οι Αθηναίοι ήταν σύμμαχοι του Αντιγόνου) ένας νέος κύκλος πολέμων (Δ' Διαδόχειος Πόλεμος) άνοιξε μεταξύ των ελληνιστικών βασιλείων που έμελλε να μεταβάλλει αποφασιστικά την κατάσταση που επικρατούσε ως την στιγμή εκείνη. Ο Αντιγόνος που δεν ήθελε να αφήσει την κυρίως Ελλάδα στα χέρια των αντιπάλων του έστειλε εναντίον του Κάσσανδρου τον Δημήτριο[14]. Ο Δημήτριος κατόρθωσε να εκδιώξει τον Κάσσανδρο από την Κεντρική και Νότια Ελλάδα και ο Αντιγόνου την άνοιξη του 302 π.Χ. επαναδημιούργησε την Συμμαχία της Κορίνθου που είχε ιδρύσει ο Φίλιππος Β'. Ο Κάσσανδρος επιχείρησε μάταια να έρθει σε συμφωνία με τον Δημήτριο. Ο τελευταίος με 50.000 πεζούς και 1.500 ιππείς του επιτέθηκε κατάφερε όμως να καταλάβει μόνο μερικές θέσεις στην Θεσσαλία[15].

Παρά την προσωρινή αποτυχία του Δημήτριου οι αντίπαλοι του Αντιγόνου συνειδητοποίησαν άμεσα την απειλή που αντιπροσώπευε αν επιχειρούσε να εισβάλλει στην Μακεδονία. Έτσι, την άνοιξη του 302 π.Χ., συμφώνησαν να επιτεθούν στην επικράτεια του Αντιγόνου. Κατόπιν ο Λυσίμαχος με την υποστήριξη δυνάμεων που του έστειλε ο Κάσσανδρος εισέβαλε στην Μικρά Ασία και άρχισε επιχειρήσεις εναντίον του Αντίγονου. Ο Σέλευκος ακολούθησε και το φθινόπωρο του 302 π.Χ. βρίσκονταν στην Καππαδοκία[16].

Την άνοιξη του 301 π.Χ. ο Πτολεμαίος εισέβαλε στην επικράτεια του Αντιγόνου και έφθασε μέχρι την Σιδώνα την οποία πολιόρκησε. Λίγο καιρό αργότερα (θέρος του 301 π.Χ.) ο Λυσίμαχος και ο Σέλευκος κατάφεραν να συνενωθούν στην Ιψό της Φρυγίας.

Ο Πτολεμαίος πολιορκούσε την Σιδώνα όταν έμαθε ότι δόθηκε μάχη στην Ιψό στην οποία νικητής αναδείχθηκε ο Αντίγονος ο οποίος τώρα έρχονταν εναντίον του. Έτσι έλυσε την πολιορκία και γύρισε στην Αίγυπτο. Ωστόσο, η είδηση δεν ήταν ακριβής. Στην μάχη που δόθηκε στην Μάχη της Ιψού (θέρος 301 π.Χ.) ο στρατός του Αντιγόνου και του Δημήτριου πέφτοντας θύμα της τακτικής των αντιπάλων του παγιδεύθηκε και διασπάστηκε. Ο Αντιγόνος φονεύθηκε εκτελώντας μια ηρωική επέλαση. Κατόπιν ο στρατός του παραδόθηκε και η αρχή του καταλύθηκε[17].

Αιγυπτιακή Ιουδαία[]

Το βασίλειο του Αντίγονου διαμοιράστηκε μεταξύ των νικητών. Ο Λυσίμαχος έλαβε όλα σχεδόν τα εδάφη της Μικράς Ασίας ως το όρος του Ταύρου. Την Κιλικία έλαβε ο αδελφός του Κασσάνδρου, Πλείσταρχος. Ο Σέλευκος έλαβε τα εδάφη του Αντίγονου ανατολικά του Ταύρου και την Β. Συρία. Ο Πτολεμαίος έλαβε την Νότια Συρία και τμήματα της Λυκίας, Παμφυλίας και Πισιδίας.

Ο διακανονισμός προκάλεσε την δυσαρέσκεια του Σέλευκου επειδή θεωρούσε ότι ο Πτολεμαίος δεν προσέφερε τίποτα στον κοινό αγώνα[18].

Ο γιος του Αντιγόνου, Δημήτριος βρέθηκε σε εξαιρετικά δυσχερή θέση καθώς κατείχε λίγα εδάφη στην Κεντρική και Νότια Ελλάδα, τις νήσους του Αιγαίου, την Κύπρο και ελάχιστες πόλεις στην Μ. Ασία και την Φοινίκη. Ύστερα από μια σειρά διπλωματικών και στρατιωτικών ελιγμών, ο Δημήτριος κατόρθωσε να έρθει σε συνεννόηση με τον Σέλευκο (299 π.Χ.). Από κοινού κατέλαβαν τα εδάφη του Πλείσταρχου και τα διαμοιράστηκαν (298 π.Χ.).

Κατόπιν, ο Δημήτριος εισέβαλε στα εδάφη του Πτολεμαίου και κατέλαβε την Σαμάρεια. Έτσι έφερε αντιμέτωπο τον Πτολεμαίο με τον Σέλευκο. Ο Σέλευκος όμως που εκτιμούσε τον Πτολεμαίο, λόγω της βοηθείας που του είχε προσφέρει στο παρελθόν, δεν θέλησε να συγκρουστεί με τον παλαιό του φίλο. Μεσολάβησε μάλιστα ώστε ο Πτολεμαίος να συμφιλιωθεί με τον Δημήτριο [19].

Το 297 π.Χ. απέθανε ο Κασσάνδρος αφήνοντας τον θρόνο στους δυο νεαρούς γιους του οι οποίοι ήρθαν σύντομα σε ρήξη μεταξύ τους. Ο Δημήτριο ανέμενε την ευκαιρία για να επέμβει καθώς η αδελφή του Κασσάνδρου, Φίλα, ήταν σύζυγος του. Προσπαθώντας, όμως, να στερεώσει την επιρροή του στην Ελλάδα έστρεψε τους άλλους βασιλείς εναντίον του. Ο Λυσίμαχος κατέλαβε όσες πόλεις της Μ. Ασίας του ανήκαν, ο Σέλευκος την Κιλικία και ο Πτολεμαίος την Κύπρο και την Φοινίκη [20].

Ο Πτολεμαίος τήρησε για αρκετό καιρό μια επιφυλακτική στάση απέναντι των Ιουδαίων την οποία μετέβαλε σταδιακά κάνοντας την περισσότερο φιλο-ιουδαϊκή [21]. Αντίθετα ο Σέλευκος εξ' αρχής ακολούθησε φιλο-ιουδαϊκή πολιτική δίνοντας την άδεια σε Ιουδαίους να εγκατασταθούν στην Αντιόχεια και σε άλλες πόλεις του κράτους του[22].Ο αρχιερέας Ονίας Ι , γιος και διάδοχος του Ιαδουά διατήρησε σταθερά την πολιτικό-θρησκευτική του αρχή στην Ιουδαία.[23]. Τον Ονία διαδέχθηκε ο γιος του Σίμων ο Δίκαιος (310 - 291 π.Χ.). Ο Σίμων απέθανε αφήνοντας ένα ανήλικο γιο. Έτσι τον διαδέχθηκε ο αδελφός του Ελεάζαρος στο αρχιερατικό αξίωμα [24]. Εκείνη την εποχή βρίσκονταν στον θρόνο της Αιγύπτου ο Πτολεμαίος Β' ο Φιλάδελφος. Για να δείξει την ευνοϊκή διάθεση που είχε για τους Ιουδαίους ο Πτολεμαίος Β' ικανοποίησε το αίτημα που του υπέβαλε ένας ελληνιστής Ιουδαίος που ζούσε στην Αλεξάνδρεια, ο Αριστέας, και αφορούσε την εξαγορά των Ιουδαίων που είχαν συλληφθεί αιχμάλωτοι και είχαν υποδουλωθεί στην Αίγυπτο κατά την διάρκεια των πολέμων που διεξήγε ο προκάτοχος του Πτολεμαίου Α'. Το ποσό της εξαγοράς έφθασε στο ύψος των 460 ταλάντων[25].

Ο Πτολεμαίος Β' που ήθελε αφενός να εμπλουτίσει με όσο το δυνατόν περισσότερα και εγκυρότερα βιβλία την βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας και αφετέρου να έχουν οι εξελληνισμένοι Ιουδαίοι υπήκοοι του, που δεν ομιλούσαν αρκετά καλά την μητρική τους γλώσσα, ένα έγκυρο και αναγνωρισμένο θρησκευτικό κώδικα για να ακολουθούν, απέστειλε ύστερα από συνεννόηση με τον οργανωτή και επιμελητή της βιβλιοθήκης τον Δημήτριο 'τον Φαληρέα[26] μια επιστολή στον Ελεάζαρο με την οποία του ζητούσε να του αποστείλει τα αυθεντικά κείμενα των ιερών βιβλίων που ακολουθούσαν οι Ιουδαίοι προκειμένου να τα μεταφράσει στα ελληνικά, καθώς και εβδομήντα δυο από τους αξιόλογότερους Ιουδαίους μελετητές και ερμηνευτές των κειμένων προκειμένου να επιμεληθούν αυτή την λεπτή εργασία[27].

Το αίτημα του Πτολεμαίου έγινε αποδεκτό[28]. Οι μελετητές και τα κείμενα έφτασαν στην Αλεξάνδρεια και αφού ο βασιλιάς τους υποδέχθηκε με τιμές άρχισαν την εργασία τους στην νησίδα Φάρο με την συνδρομή του Δημητρίου. Οι Εβδομήκοντα όπως ονομάστηκαν τέλειωσαν το έργο τους με επιτυχία σε σύντομο χρονικό διάστημα. Η μετάφραση των κειμένων ήταν απόλυτα έγκυρη και αναγνωρισμένη [29] . Ο Πτολεμαίος υπήρχε εξαιρετικά γενναιόδωρος τόσο απέναντι στους Εβδομήκοντα όσο και απέναντι στον Ελεάζαρο και τον Ναό της Ιερουσαλήμ για την βοήθεια που προσέφεραν στο μεγάλο έργο[30].

Στην Ιουδαία, τον Ελεάζαρο, που απέθανε, τον διαδέχθηκε ο Μανασσής. Ο Μανασσής ήταν και αυτός θείος του γιου του πρώην αρχιερέα Σίμωνα, Ονία και πήρε την θέση αυτή επειδή ο Ονίας δεν είχε ακόμη ενηλικιωθεί[31][32]. Μέσα στο εσωτερικό της ιουδαϊκής κοινωνίας μια νέα διάσταση μεταξύ των απομονωτιστών και των μη-απομονωτιστών είχε δημιουργηθεί. Οι απομονωτιστές είχαν δημιουργήσει μια κλειστή κάστα που ονομάζονταν «οι Άνδρες της Μεγάλης Συνάθροισης». Οι τελευταίοι ηγέτες αυτής της ομάδας έζησαν περίπου το 250 π.Χ. [33] και έργο τους ήταν η δημιουργία νόμων οι οποίοι δεν υπήρχαν στα ιερά κείμενα προκειμένου να εξασφαλιστεί η μη παραβίαση της Τοράχ (Πεντατεύχου). Στην προκειμένη περίπτωση εμφανίζεται για πρώτη φορά η έννοια του «χαλακχά» (halakhah-πληθ.halakhot) δηλαδή της υποχρεωτικής νομικής πλευράς του ιουδαϊσμού που περιλαμβάνει πρακτικές και εφαρμογές, οι οποίες κάλυπταν την καθημερινή ζωή, τους εορτασμούς, τους νόμους της νηστείας, τις τελετές εξαγνισμού και τον αστικό και ποινικό νόμο. Η έννοια της λέξης «χαλακχά» σήμαινε αρχικά έναν νόμο που στηρίζεται στην «παράδοση των πατέρων» ή «των πρεσβυτέρων» και όχι της Τοράχ[34]. Το γεγονός προκάλεσε την οργή των μη απομονωτιστών οι οποίοι δεν δέχονταν κανέναν άλλο νόμο εκτός από εκείνον της Τοράχ[35].

O Πτολεμαίος Β' απέθανε το 246 π.Χ. και τον διαδέχθηκε ο Πτολεμαίος Γ' ο Ευεργέτης [36]. Κατά την διάρκεια της βασιλείας του Πτολεμαίου ΙΙΙ ο Ονίας ΙΙ διαδέχθηκε τον προκάτοχο του που είχε πεθάνει στο αρχιερατικό αξίωμα. Κάποια στιγμή ο Ονίας άγνωστο για ποιον λόγο αρνήθηκε να καταβάλει στον Πτολεμαίο Γ' τον φόρο υποτέλειας της Ιουδαίας ένα ανεκτό ποσό του ανέρχονταν στο ύψους των είκοσι αργυρών ταλάντων και καταβάλλονταν παραδοσιακά από την περιουσία του αρχιερέα. Η πράξη ανυπακοής του Ονία εξόργισε τον Πτολεμαίο Γ'.

Ο βασιλέας έστειλε έναν πρέσβη στην Ιερουσαλήμ. Ο πρέσβης χρησιμοποιώντας απειλές προσπάθησε να τον κάνει να αλλάξει γνώμη ο Ονίας όμως παρέμεινε απτόητος. Ο βασιλέας τελικά δεν έλαβε κανένα μέτρο εναντίον του αρχιερέα καθώς στην διένεξη επενέβη ένας πολυμήχανος Ιουδαίος, ο Ιώσηπος [37].

Ο Ιώσηπος ήταν ανιψιός του Ονία. Ο πατέρας του ονομάζονταν Τωβίας. Ο Ιώσηπος μετέβη στην Αλεξάνδρεια και με τους τρόπους του κατάφερε όχι μόνο να ματαιώσει το ενδεχόμενο κάποιας τιμωρίας αλλά κατόρθωσε να διοριστεί από τον βασιλέα ως ο μοναδικός συλλέκτης των φόρων για τις Πτολεμαϊκές κτήσεις της Ασίας. Έτσι απέκτησε πολλά πλούτη και ισχυρή επιρροή στην βασιλική αυλή [38].

Δ' Συριακός Πόλεμος[]

Ο Πτολεμαίος Γ' απέθανε το 222 π.Χ. και τον διαδέχθηκε ο Πτολεμαίος Δ' ο Φιλοπάτωρ". Η άνοδος στον θρόνο της Αιγύπτου του νέου βασιλέα προκάλεσε ένα κύμα δυναστικών διενέξεων στην Πτολεμαϊκή αυλή το οποίο έδωσε στον νέο Σελευκίδη βασιλέα Αντίοχο Γ' τον Μεγάλο την ευκαιρία να αρχίσει έναν νέο πόλεμο εναντίον του.

Η έναρξη των επιχειρήσεων έγινε με την κατάληψη της Σελεύκειας από τον Αντίοχο ύστερα από προδοσία του διοικητή της (άνοιξη του 219 π.Χ.). Κατόπιν οι διοικητές της Πτολεμαΐδας και της Τύρου στασίασαν κατά του Πτολεμαίου Δ' και του παρέδωσαν τις πόλεις τους[39]. Ωστόσο ο Αντίοχος Γ' δεν θέλησε να εισβάλλει στην Αίγυπτο γιατί πληροφορήθηκε ότι ο Πτολεμαίος είχε συγκεντρώσει στρατό στο Πηλούσιο (θέρος 221 π.Χ.). Η πληροφορία ήταν ψευδής.

Ένας νέος γύρος εχθροπραξιών άρχισε τον χειμώνα του 219/8 π.Χ. και διατηρήθηκε έως τον χειμώνα του 218/7 π.Χ. χωρίς κάποιο ουσιαστικό όφελος για κανέναν από τους δυο αντιπάλους.

Η αποφασιστική μάχη δόθηκε λίγους μήνες αργότερα στην Ραφία (Ιούνιος 217 π.Χ.). Ο Αντίοχος Γ' ηττήθηκε και αποσύρθηκε από την Κοίλη Συρία. Οι αντίπαλοι ύστερα από διαπραγματεύσεις κατέληξαν σε συνθήκη ειρήνης (Οκτώβριος του 217 π.Χ.) με την οποία ο Αντίοχος Γ' αναγνώριζε τα δικαιώματα του Πτολεμαίου στην Κοίλη Συρία.

Ο Πτολεμαίος Δ' επέστρεψε στην Αλεξάνδρεια ως θριαμβευτής Ευεργέτης [40].

Η εξασθένιση των Πτολεμαίων[]

Αμέσως μετά το τέλος του πολέμου, ο νέος αρχιερέας των Ιουδαίων Σίμων ΙΙ και το συμβούλιο των Πρεσβυτέρων έστειλαν στον Πτολεμαίο συγχαρητήρια και δώρα. Ο Πτολεμαίος Δ' υποσχέθηκε ότι θα τους επισκεφθεί το ταχύτερο δυνατόν [41]. Η επίσκεψη αυτή έγινε και παραλίγο να αποβεί μοιραία για την ιουδαϊκή κοινότητα καθώς ο Πτολεμαίος Δ' επέμενε να εισέλθει μέσα στον Ναό[42]. Δημιουργήθηκε μεγάλη ψυχρότητα μεταξύ των δυο πλευρών [43] τελικά όμως η κρίση υπερκεράσθηκε λίγο καιρό αργότερα [44]

Στο βασίλειο των Σελευκιδών ο Αντίοχο Γ' προκειμένου να αντιμετωπίσει τις στασιαστικές διαθέσεις ορισμένων λαών της Μ. Ασίας (Λυδών και Φρυγών) μετέφερε το 208 π.Χ. στις περιοχές που κατοικούσαν οι λαοί εκείνοι, 2.000 οικογένειες Ιουδαίων από την Βαβυλώνα ως κληρούχους με ιδιαιτέρα ευνοϊκούς όρους εγκατάστασης [45][46].

Ο Πτολεμαίος Δ' απέθανε το 204 π.Χ. αφήνοντας τον θρόνο στον νεαρό Πτολεμαίος Ε' τον Επιφανή. Τα τελευταία έτη της αρχής του αντιμετώπισε εξωτερικές και εσωτερικές δυσχέρειες που οδήγησαν την Αίγυπτο σε εξασθένιση [47]. Αντίθετα ο αντίπαλος του Αντίοχο Γ' κατόρθωσε με μια μεγάλη εκστρατεία (212 - 205 π.Χ.) στην Ανατολή να ανασυντάξει το κράτος του.

Για την επιτυχία του αυτή ονομάστηκε Μέγας [48].

Τον θάνατο του Πτολεμαίου Δ' ακολούθησε μια ατελείωτη σειρά εξοντωτικών δολοπλοκιών μεταξύ των συμβουλών του ανηλίκου βασιλέα Πτολεμαίου Ε'. Ισχυροί γείτονες του βασίλειου των Πτολεμαίων έσπευσαν να επωφεληθούν από αυτήν την κατάσταση. Έτσι ο Αντίοχος Γ' και ο βασιλέας της Μακεδονίας Φίλιππος Ε' έσπευσαν να συνάψουν το 203/2 π.Χ. μια μυστική συμφωνία για την διανομή του βασιλείου και των κτήσεων των Πτολεμαίων μεταξύ τους [49].

Όταν ο νέος επίτροπος του βασιλέα Πτολεμαίου Ε', Αριστομένης και ο Αιτωλός στρατιωτικός διοικητής Σκόπας κατάφεραν να ελέγξουν την κατάσταση (201/0 π.Χ.) ένας νέος πόλεμος είχε ήδη εκραγεί[50].

Ο Ε' Συριακός Πόλεμος[]

Την άνοιξη του 202 π.Χ. ο Αντίοχο Γ' επικεφαλής ισχυρών δυνάμεων εισέβαλε στην Κοίλη Συρία. Το διεφθαρμένο καθεστώς που είχε εγκαθιδρύσει ο επίτροπος Τληπτόλεμος επέτυχε αρχικά να αντιτάξει αξιόλογη αντίσταση.

Το έαρ του επόμενου έτους, όμως, ο Αντίοχο Γ' επέτυχε να καταλάβει όλη σχεδόν την Κοίλη Συρία και να φθάσει στην Γάζα την οποία πολιόρκησε [51]. Οι επιτυχίες του Αντιόχου έφεραν την ανατροπή του Τληπτόλεμου και την άνοδο του Αριστομένους του Ακαρνάνος. Ο στρατηγός Σκόπας ο Αιτωλός κατάφερε με μια κεραυνοβόλα αντεπίθεση τον χειμώνα του 201/0 π.Χ. να απωθήσει τον Αντίοχο Γ' να ανακαταλάβει την Νότια Κοίλη Συρία και να εγκαταστήσει φρουρές στις κυριότερες πόλεις της περιοχής (μεταξύ αυτών και στην Ιερουσαλήμ). Κατόπιν, επέστρεψε στην Αίγυπτο[52].

Ο Αντίοχος Γ' όμως δεν είχε ηττηθεί. Την άνοιξη του 200 π.Χ. συγκρούστηκε με τον στρατό του Σκόπα στο Πάνιο όρος κοντά στις πηγές του Ιορδάνου. Η Πτολεμαϊκή φάλαγγα υπέκυψε στην συνδυασμένη επίθεση των ελεφάντων και του κατάφρακτου ιππικού του Αντίοχου Γ'. Ο Σκόπας με 10.000 άνδρες κατέφευγε στην Σιδώνα. Ο Αντίοχος Γ' αφού κατέλαβε τις περιοχές της Βαταναίας, της Σαμάρειας, των Αβίλων, των Γαδάρων και της Ιουδαίας πολιόρκησε την οχυρή Σιδώνα [53].

Προ των τειχών της οχυρής πόλης, ο Αντίοχο Γ' συναντήθηκε με μια Ρωμαϊκή συγκλητική αντιπροσωπεία. Οι Ρωμαίοι είχαν ως στόχο να συμφιλιώσουν τον Αντίοχο Γ' με τον νεαρό προστατευμένο τους Πτολεμαίο Ε'. Στην πραγματικότητα οι Ρωμαίοι δεν ήθελαν να δυσαρεστήσουν τον Αντίοχο Γ' εφόσον επιδίωξη τους ήταν να αποσπάσουν την ουδετερότητα του προ της επικείμενης σύγκρουσής τους με τον Φίλιππο Ε'. Όταν κατάλαβαν ότι ο Αντίοχος Γ' δεν επιδίωκε να εισβάλλει στην Αίγυπτο αποχώρησαν (θέρος 200 π.Χ.) [54].

Η τύχη της περιοχής είχε ουσιαστικά κριθεί. Η πολιορκία της Σιδώνας συνεχίζονταν όταν, όμως, τρεις στρατηγοί του Πτολεμαίου Ε' απέτυχαν να διασπάσουν την πολιορκία ο Σκόπας συνθηκολόγησε και αποσύρθηκε μαζί με τον στρατό του από την πόλη. Οι δευτερεύουσες επιχειρήσεις του Αντίοχου Γ', όπως η πολιορκία της ακρόπολης της Ιερουσαλήμ, συνεχίστηκαν για ακόμη ένα έτος. Οι κάτοικοι της πόλης βοήθησαν τον Αντίοχο Γ', γεγονός που αναγνώρισε ο τελευταίος δείχνοντας τους έμπρακτα την εύνοια του[55]. Μέχρι το θέρος του 198 π.Χ. όλη η περιοχή που εκτεινόταν βόρεια του Πηλούσιου ήταν υπό την κυριαρχία του Αντίοχου Γ'[54].

Η πολιτική του εξελληνισμού που άσκησαν οι Σελευκίδες στην Ιουδαία, σε συνδυασμό με τις οικονομικές δυσχέρειες που αντιμετώπισε το βασίλειο τους ύστερα από την μάχη της Μαγνησίας [56] θα οδηγήσουν στην επανάσταση των Μακκαβαίων.

Έτος Χρονολόγιο
306 π.Χ. Αντίγονος Α'
ο Μονόφθαλμος
306 - 301 π.Χ.
305 π.Χ. Πτολεμαίος Α'
ο Σωτήρ
305 - 282 π.Χ.
305 π.Χ. Σέλευκος Α'
ο Νικάτωρ
305 - 281 π.Χ.
305 π.Χ. Λυσίμαχος
της Θράκης
305 - 281 π.Χ.
294 π.Χ. Δημήτριος Α'
ο Πολιορκητής
294 - 287 π.Χ.
284 π.Χ. Πτολεμαίος Β'
ο Φιλάδελφος
284 - 246 π.Χ.
281 π.Χ. Αντίοχος Α'
ο Σωτήρ
281 - 261 π.Χ.
276 π.Χ. Αντίγονος Β'
ο Γονατάς
276 - 239 π.Χ.
261 π.Χ. Αντίοχος Β'
ο Θεός
261 - 246 π.Χ.
246 π.Χ. Πτολεμαίος Γ'
ο Ευεργέτης
246 - 222 π.Χ.
246 π.Χ. Σέλευκος Β'
ο Καλλίνικος
246 - 225 π.Χ.
239 π.Χ. Δημήτριος Β'
ο Αιτωλικός
239 - 229 π.Χ.
229 π.Χ. Αντίγονος Γ'
ο Δώσων
229 - 221 π.Χ.
225 π.Χ. Σέλευκος Γ'
ο Κεραυνός
225 - 222 π.Χ.
222 π.Χ. Πτολεμαίος Δ'
ο Φιλοπάτωρ
222 - 204 π.Χ.
222 π.Χ. Αντίοχος Γ'
ο Μέγας
222 - 187 π.Χ.
221 π.Χ. Φίλιππος Ε'
της Μακεδονίας
221 - 179 π.Χ.
204 π.Χ. Πτολεμαίος Ε'
ο Επιφανής
204 – 180 π.Χ.
Χρώσεις: Πράσινο: Σελευκίδες
Κίτρινο: Αντιγονίδες
Ερυθρό: Λαγίδες
Κυανό: Λυσίμαχος

Υποσημειώσεις[]

  1. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Τόμος Δ΄ Μέγας Αλέξανδρος Ελληνιστικοί Χρόνοι. Η ΔΙΕΥΘΕΤΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΔΙΑΔΟΧΗΣ.σελ.242
  2. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Τόμος Δ΄ Μέγας Αλέξανδρος, Ελληνιστικοί Χρόνοι. ΔΙΑΝΟΜΗ ΤΩΝ ΣΑΤΡΑΠΕΙΩΝ ΥΠΟ ΤΟΝ ΠΕΡΔΙΚΑ.σελ.244
  3. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Τόμος Δ΄ Μέγας Αλέξανδρος Ελληνιστικοί Χρόνοι. ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΠΕΡΔΙΚΑ.σελ.252
  4. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Τόμος Δ΄ Μέγας Αλέξανδρος Ελληνιστικοί Χρόνοι. Η ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΤΟΥ ΤΡΙΠΑΡΑΔΕΙΣΟΥ (321 π.Χ.) σελ. 252-253
  5. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Τόμος Δ΄ Μέγας Αλέξανδρος Ελληνιστικοί Χρόνοι. ΑΓΩΝΕΣ ΤΟΥ ΑΝΤΙΓΟΝΟΥ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΕΥΜΕΝΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΛΚΕΤΑ (320-319 π.Χ.).σελ.253
  6. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Τόμος Δ΄ Μέγας Αλέξανδρος Ελληνιστικοί Χρόνοι. ΑΘΕΤΗΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ ΤΟΥ ΤΡΙΠΑΡΑΔΕΙΣΟΥ ΕΔΡΑΙΩΣΗ ΤΗΣ ΔΥΝΑΜΕΩΣ ΤΟΥ ΑΝΤΙΓΟΝΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΥ.σελ.256
  7. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Τόμος Δ΄ Μέγας Αλέξανδρος Ελληνιστικοί Χρόνοι. ΜΟΝΟΚΡΑΤΟΡΙΚΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΑΝΤΙΓΟΝΟΥ.σελ.267
  8. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Τόμος Δ΄ Μέγας Αλέξανδρος, Ελληνιστικοί Χρόνοι. ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΤΟΥ ΑΝΤΙΓΟΝΟΥ ΣΤΗΝ ΣΥΡΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗ.σελ.268
  9. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Τόμος Δ΄ Μέγας Αλέξανδρος Ελληνιστικοί Χρόνοι. ΕΠΙΤΥΧΙΕΣ ΤΟΥ ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΥ ΣΤΗΝ ΚΥΡΗΝΗ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ .σελ.274
  10. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Τόμος Δ΄ Μέγας Αλέξανδρος, Ελληνιστικοί Χρόνοι. ΕΠΕΜΒΑΣΗ ΤΟΥ ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΥ ΣΤΗΝ ΚΟΙΛΗ ΣΥΡΙΑ .Η ΜΑΧΗ ΣΤΗΝ ΓΑΖΑ (312 π.Χ.).σελ.274-276
  11. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Τόμος Δ΄ Μέγας Αλέξανδρος, Ελληνιστικοί Χρόνοι. ΑΝΑΚΤΗΣΗ ΤΗΣ ΚΟΙΛΗΣ ΣΥΡΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΔΗΜΗΤΡΙΟ.σελ.276-277
  12. Бuблuomeкa Pycлaнa Xaзapзapa.Φλαυίου Ἰωσήπου ἱστοριῶν τῆς Ἰουδαικῆς ἀρχαιολογίας. Βιβλίο ΙΑ.I.1.[3]-[8]
  13. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Τόμος Δ΄ Μέγας Αλέξανδρος, Ελληνιστικοί Χρόνοι.ΑΝΑΚΤΗΣΗ ΤΗΣ ΒΑΒΥΛΩΝΙΑΣ, ΤΗΣ ΜΗΔΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΣΟΥΣΙΑΝΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΕΛΕΥΚΟ (312 π.Χ.). ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΣΕΛΕΥΚΟΥ.σελ.277
  14. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Τόμος Δ΄ Μέγας Αλέξανδρος, Ελληνιστικοί Χρόνοι. Ο ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΣΤΗΝ ΚΥΡΙΩΣ ΕΛΛΑΔΑ.σελ.290-291
  15. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Τόμος Δ΄ Μέγας Αλέξανδρος, Ελληνιστικοί Χρόνοι. Η ΑΝΑΝΕΩΣΗ ΤΗΣ ΣΥΜΜΑΧΙΑΣ ΤΗΣ ΚΟΡΙΝΘΟΥ.σελ.291-292
  16. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Τόμος Δ΄ Μέγας Αλέξανδρος Ελληνιστικοί Χρόνοι. ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΑΛΛΩΝ ΔΙΑΔΟΧΩΝ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΟΥ ΑΝΤΙΓΟΝΟΥ –Η ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΙΨΟΥ .σελ.292-293
  17. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Τόμος Δ΄ Μέγας Αλέξανδρος Ελληνιστικοί Χρόνοι. ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΑΛΛΩΝ ΔΙΑΔΟΧΩΝ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΟΥ ΑΝΤΙΓΟΝΟΥ –Η ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΙΨΟΥ .σελ.294
  18. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Τόμος Δ΄ Μέγας Αλέξανδρος Ελληνιστικοί Χρόνοι.ΝΕΕΣ ΑΝΑΚΑΤΑΤΑΞΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΙΣ.Η ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΩΝ ΒΑΣΙΛΕΙΩΝ (301-280 π.Χ.).σελ.295
  19. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Τόμος Δ΄ Μέγας Αλέξανδρος, Ελληνιστικοί Χρόνοι. ΣΥΜΜΑΧΙΑ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ -ΣΕΛΕΥΚΟΥ.σελ.295-296
  20. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Τόμος Δ΄ Μέγας Αλέξανδρος Ελληνιστικοί Χρόνοι.Ο ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΣΤΗΝ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΑΛΛΩΝ ΔΙΑΔΟΧΩΝ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΟΥ.σελ.296-300
  21. Бuблuomeкa Pycлaнa Xaзapзapa.Φλαυίου Ἰωσήπου ἱστοριῶν τῆς Ἰουδαικῆς ἀρχαιολογίας. Βιβλίο ΙΑ.I.1.[8]-[10 ]
  22. Бuблuomeкa Pycлaнa Xaзapзapa.Φλαυίου Ἰωσήπου ἱστοριῶν τῆς Ἰουδαικῆς ἀρχαιολογίας. Βιβλίο ΙΑ.IΙΙ.1.[119]-[120]
  23. Бuблuomeкa Pycлaнa Xaзapзapa.Φλαυίου Ἰωσήπου ἱστοριῶν τῆς Ἰουδαικῆς ἀρχαιολογίας. Βιβλίο ΙΑ.IΙ.5.[43]
  24. Бuблuomeкa Pycлaнa Xaзapзapa.Φλαυίου Ἰωσήπου ἱστοριῶν τῆς Ἰουδαικῆς ἀρχαιολογίας. Βιβλίο ΙΑ.IΙ.5.[44]-[45]
  25. Бuблuomeкa Pycлaнa Xaзapзapa.Φλαυίου Ἰωσήπου ἱστοριῶν τῆς Ἰουδαικῆς ἀρχαιολογίας. Βιβλίο ΙΑ.IΙ.2-3.[17]-[37]
  26. Бuблuomeкa Pycлaнa Xaзapзapa.Φλαυίου Ἰωσήπου ἱστοριῶν τῆς Ἰουδαικῆς ἀρχαιολογίας. Βιβλίο ΙΑ.IΙ.4.[34]-[39]
  27. Бuблuomeкa Pycлaнa Xaзapзapa.Φλαυίου Ἰωσήπου ἱστοριῶν τῆς Ἰουδαικῆς ἀρχαιολογίας. Βιβλίο ΙΑ.IΙ.5.[45]-[50]
  28. Бuблuomeкa Pycлaнa Xaзapзapa.Φλαυίου Ἰωσήπου ἱστοριῶν τῆς Ἰουδαικῆς ἀρχαιολογίας. Βιβλίο ΙΑ.IΙ.6.[51]-[56]
  29. Бuблuomeкa Pycлaнa Xaзapзapa.Φλαυίου Ἰωσήπου ἱστοριῶν τῆς Ἰουδαικῆς ἀρχαιολογίας. Βιβλίο ΙΑ.IΙ.11-13.[85]-[109]
  30. Бuблuomeкa Pycлaнa Xaзapзapa.Φλαυίου Ἰωσήπου ἱστοριῶν τῆς Ἰουδαικῆς ἀρχαιολογίας. Βιβλίο ΙΑ.IΙ.15.[114]-[118]
  31. Jewish Encyclopedia.ONIAS.Onias II.:
  32. Бuблuomeкa Pycлaнa Xaзapзapa.Φλαυίου Ἰωσήπου ἱστοριῶν τῆς Ἰουδαικῆς ἀρχαιολογίας. Βιβλίο ΙΑ.IV.1.[157]
  33. Hersel Shanks Η περιπέτεια των χειρογράφων της Νεκρής θάλασσας. Κεφάλαιο 17. Νέο φως στους Φαρισαίους του ΛΟΡΕΝΣ Χ. ΣΙΦΜΑΝ. Σημείωση 5.σελ.426
  34. Hersel Shanks Η περιπέτεια των χειρογράφων της Νεκρής θάλασσας. Κεφάλαιο 17. Νέο φως στους Φαρισαίους του ΛΟΡΕΝΣ Χ. ΣΙΦΜΑΝ. Σημείωση 5.σελ.427
  35. Hersel Shanks Η περιπέτεια των χειρογράφων της Νεκρής θάλασσας. Κεφάλαιο 17. Νέο φως στους Φαρισαίους του ΛΟΡΕΝΣ Χ. ΣΙΦΜΑΝ. σελ.426
  36. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Τόμος Δ΄ Μέγας Αλέξανδρος Ελληνιστικοί Χρόνοι. ΔΥΝΑΣΤΙΚΕΣ ΚΡΙΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΟΛΕΜΟΙ ΜΕ ΤΑ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΑ ΑΣΙΑΤΙΚΑ ΒΑΣΙΛΕΙΑ.σελ.404
  37. Бuблuomeкa Pycлaнa Xaзapзapa.Φλαυίου Ἰωσήπου ἱστοριῶν τῆς Ἰουδαικῆς ἀρχαιολογίας. Βιβλίο ΙΑ.IV.1.[157]-[153]
  38. Бuблuomeкa Pycлaнa Xaзapзapa.Φλαυίου Ἰωσήπου ἱστοριῶν τῆς Ἰουδαικῆς ἀρχαιολογίας. Βιβλίο ΙΑ.IV.2-5.[160]-[185]
  39. Στρατιωτική Ιστορία Εκδότης Σ. Πανέλης.Τεύχος - 77, Άρθρο – Η κατάκτηση της Κοίλης Συρίας από τον Αντίοχο Γ' .σελ.58
  40. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Τόμος Δ΄ Μέγας Αλέξανδρος, Ελληνιστικοί Χρόνοι. Η εκστρατεία του Αντίοχου Γ' στην Νότια Συρία (Δ' Συριακός πόλεμος). σελ.431-432
  41. Η Παλαιά Διαθήκη. Τόμος Γ΄.ΜΑΚΚΑΒΑΙΩΝ Γ΄.(1.8).σελ.356
  42. Η Παλαιά Διαθήκη. Τόμος Γ΄.ΜΑΚΚΑΒΑΙΩΝ Γ΄.(1.10).σελ.356
  43. Η Παλαιά Διαθήκη. Τόμος Γ΄.ΜΑΚΚΑΒΑΙΩΝ Γ΄.(2.24-33).σελ.360-361
  44. Η Παλαιά Διαθήκη . Τόμος Γ΄.ΜΑΚΚΑΒΑΙΩΝ Γ΄.(6.16-29).σελ.373
  45. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Τόμος Δ΄ Μέγας Αλέξανδρος Ελληνιστικοί Χρόνοι. ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΤΩΝ ΣΕΛΕΥΚΙΔΩΝ.ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ.σελ.510-511
  46. Στρατιωτική Ιστορία Εκδότης Σ. Πανέλης.Τεύχος - 77, Άρθρο – Η κατάκτηση της Κοίλης Συρίας από τον Αντίοχο Γ΄.σελ.63
  47. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Τόμος Δ΄ Μέγας Αλέξανδρος Ελληνιστικοί Χρόνοι. Η ΕΞΑΣΘΕΝΙΣΗ ΤΗΣ ΑΙΓΥΠΤΟΥ.σελ.433-435
  48. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Τόμος Δ΄ Μέγας Αλέξανδρος Ελληνιστικοί Χρόνοι. Η εκστρατεία του Αντίοχου Γ' στις ανατολικές επαρχίες (212-205 π.Χ.). σελ. 432-433
  49. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Τόμος Δ΄ Μέγας Αλέξανδρος, Ελληνιστικοί Χρόνοι. Η μυστική συμφωνία Φιλίππου και Αντιόχου .σελ.436-437
  50. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Τόμος Δ΄ Μέγας Αλέξανδρος Ελληνιστικοί Χρόνοι. Η ΕΞΑΣΘΕΝΙΣΗ ΤΗΣ ΑΙΓΥΠΤΟΥ.σελ.435
  51. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Τόμος Ε΄, Ελληνιστικοί Χρόνοι. Η Ε΄ΣΥΡΙΑΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ. Η Ρωμαϊκή συγκλητική αντιπροσωπεία στην Ανατολή. σελ.55
  52. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Τόμος Ε΄ Ελληνιστικοί Χρόνοι. Η Ε΄ΣΥΡΙΑΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ. Η Ρωμαϊκή συγκλητική αντιπροσωπεία στην Ανατολή. σελ.55-56
  53. Στρατιωτική Ιστορία Εκδότης Σ. Πανέλης. Τεύχος - 77, Άρθρο – Η κατάκτηση της Κοίλης Συρίας από τον Αντίοχο Γ'.σελ.60-61
  54. 54,0 54,1 Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Τόμος Ε΄ Ελληνιστικοί Χρόνοι. Η Ε΄ΣΥΡΙΑΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ. Η Ρωμαϊκή συγκλητική αντιπροσωπεία στην Ανατολή. σελ.56
  55. Στρατιωτική Ιστορία Εκδότης Σ. Πανέλης.Τεύχος - 77, Άρθρο – Η κατάκτηση της Κοίλης Συρίας από τον Αντίοχο Γ'.σελ.62
  56. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Τόμος Ε΄ Ελληνιστικοί Χρόνοι. Η μάχη της Μαγνησίας (Δεκέμβριος 190 ή Ιανουάριος 189 π.Χ.). σελ.78-83

Εσωτερική Αρθρογραφία[]

Βιβλιογραφία[]

Ιστογραφία[]


Ikl Κίνδυνοι ΧρήσηςIkl

Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες
σε αυτήν την εγκυκλοπαίδεια
ωστόσο, παρακαλούμε να λάβετε σοβαρά υπ' όψη ότι
η "Sciencepedia" δεν μπορεί να εγγυηθεί, από καμιά άποψη,
την εγκυρότητα των πληροφοριών που περιλαμβάνει.

"Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα
να έχουν αλλοιωθεί, βανδαλισθεί ή μεταβληθεί από κάποιο άτομο,
η άποψη του οποίου δεν συνάδει με το "επίπεδο γνώσης"
του ιδιαίτερου γνωστικού τομέα που σας ενδιαφέρει."

Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι
όλα τα άρθρα μπορεί να είναι ακριβή, γενικώς,
και για μακρά χρονική περίοδο,
αλλά να υποστούν κάποιο βανδαλισμό ή ακατάλληλη επεξεργασία,
ελάχιστο χρονικό διάστημα, πριν τα δείτε.



Επίσης,
Οι διάφοροι "Εξωτερικοί Σύνδεσμοι (Links)"
(όχι μόνον, της Sciencepedia
αλλά και κάθε διαδικτυακού ιστότοπου (ή αλλιώς site)),
αν και άκρως απαραίτητοι,
είναι αδύνατον να ελεγχθούν
(λόγω της ρευστής φύσης του Web),
και επομένως είναι ενδεχόμενο να οδηγήσουν
σε παραπλανητικό, κακόβουλο ή άσεμνο περιεχόμενο.
Ο αναγνώστης πρέπει να είναι
εξαιρετικά προσεκτικός όταν τους χρησιμοποιεί.

- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν

IonnKorr-System-00-goog



>>Διαμαρτυρία προς την wikia<<

- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)


Advertisement