Science Wiki
Register
Advertisement

Πελοπόννησος

Peloponnesus


Maps-Peloponnesus-00-goog

Πελοπόννησος

Maps-Peloponessus-02-goog

Πελοπόννησος

Maps-Peloponnesos-01-goog

Η Πελοπόννησος κατά την Κλασσική Εποχή

Maps-Peloponnesos-Hellenistic-01-goog

Η Πελοπόννησος κατά την Ελληνιστική Εποχή

Maps-Peloponnesos-03-goog

Πελοπόννησος

Maps-Peloponnesos-04-goog

Πελοπόννησος

Maps-Greece-South-01-goog

Πελοπόννησος

Maps-Peloponnesos-05-goog

Πελοπόννησος

Maps-Peloponnesus-02-goog

Πελοπόννησος

- Μία ιστορική χώρα της Ελλάδας, που βρίσκεται στα νότια του ηπειρωτικού της τμήματος.

Ετυμολογία[]

Η ονομασία "Πελοπόννησος" σχετίζεται ετυμολογικά με την λέξη "Πελών Νήσος" όπου "Πελοί" εννοούνται οι Πελασγοί.

Φαίνεται πιθανόν ότι όταν Αιολείς και Αχαιοί κατέφθασαν και εγκαταστάθηκαν στην Θεσσαλία και Μέση Ελλάδα (προ του 1600 π.Χ.) εξεδίωξαν από αυτές τους Πελασγούς οι οποίοι περιορίσθηκαν επί αρκετό διάστημα στην Πελοπόννησο. Είναι λοιπόν αρκετά πιθανόν να αποκαλούσαν την χερσόνησο αυτή με την λέξη "Πελάς" ή "Παλλάς" (δηλ. "Πελασγία" = χώρα των Πελασγών)

Στη ετυμολογία αυτή συνηγορούν τα κατάλοιπα της ονομασίας:

Η αρχαία ετυμολόγηση από την φράση "Πέλοπος νήσος" αποτελεί πιθανώς παρετυμολογία.

Εισαγωγή[]

Η Πελοπόννησος είναι η μεγαλύτερη χερσόνησος της Ελλάδας. Στην πραγματικότητα η Πελοπόννησος, που μικρή λωρίδα γης τη συνδέει με τη ξηρά, μετατράπηκε σε ένα νήσο, μετά το άνοιγμα διώρυγας στον Ισθμό της Κορίνθου το 1839.

Η Πελοπόννησος έχει έκταση 21.439 τετρ. χλμ. και πληθυσμό 1.086.935 κατοίκους.

Γεωγραφία[]

Συνορεύει και βρέχεται από τα εξής:

Δημογραφία[]

Περιλαμβάνει τους νομούς Κορινθίας, Αργολίδας, Αρκαδίας, Λακωνίας, Μεσσηνίας, Ηλείας και Αχαΐας. Στην Πελοπόννησο ανήκουν επίσης και διάφορα μικρά νησιά, κυρίως στην περιοχή της Αργολίδας.

Ένα μέρος από το νομό Κορινθίας δεν ανήκει στην Πελοπόννησο, αλλά στην Αττική. Αντίθετα, τμήμα της Αργολικής χερσονήσου ανήκει διοικητικά στο νομό Πειραιώς, καθώς και πολλά από τα νησιά της Πελοποννήσου (Κύθηρα, νησιά Αργοσαρωνικού).

Η κυριότερη νήσος της Πελοποννήσου είναι η Ελαφόνησος του νομού Λακωνίας, στο νοτιοανατολικό άκρο της Πελοποννήσου.

Πόλεις της Πελοποννήσου: Κυριότερες πόλεις είναι οι: Πάτρα, Κόρινθος, Αίγιο, Τρίπολη, Καλαμάτα, Σπάρτη, Ναύπλιο, Πύργος, Μεσσήνη, Κυπαρισσία, Λεχαινά, Καλάβρυτα, Γύθειο, Μεγαλόπολη, Μονεμβασία, Άστρος κ ά.

Μορφολογία[]

Ikl Ελλάδα Ikl
Διαμερίσματα
(Βόρεια Ελλάδα)
(Βόρεια Ελλάδα)
(Βόρεια Ελλάδα)
(Βόρεια Ελλάδα)
(ή αλλιώς, Στερεά)
(Κεντρική Ελλάδα)
(Ανατολική Ελλάδα)
(Δυτική Ελλάδα)
(Νότια Ελλάδα)
(Νότια Ελλάδα)


Οι κυριότεροι κόλποι της Πελοποννήσου είναι: ο Αργολικός στα ανατολικά, οι Λακωνικός και Μεσσηνιακός στα νότια κι ο Κυπαρισσιακός στα δυτικά. Μικρότεροι κόλποι είναι ο Κορινθιακός, ο Πατραϊκός κι ο κόλπος της Γαστούνης.

Ακρωτήρια[]

Τα σημαντικότερα ακρωτήρια είναι:

  • το Ρίο, κοντά στην Πάτρα,
  • ο Άραξος,
  • η Κυλλήνη στα ΒΔ.,
  • το Κατάκωλο στα δυτικά,
  • Ακρίτας,
  • Ταίναρο και
  • Μαλέας στα νότια και
  • το Σκύλαιο στη χερσόνησο της Αργολίδας.

Χερσόνησοι[]

Μεγαλύτερες χερσόνησοι είναι της Αργολίδας και της Επιδαύρου στα ανατολικά, της Λιμηράς, της Μάνης στα νότια και της Πυλίας στα νοτιοδυτικά.

Όρη[]

Το έδαφος της Πελοποννήσου είναι ορεινό, κατά το μεγαλύτερο μέρος του, κυρίως στο κέντρο, όπου πλεονάζουν τα οροπέδια. Αντίθετα, υπάρχουν, κοντά στις ακτές, μεγάλες πεδιάδες, όπως της Ηλείας, της Μεσσηνίας, του Άργους, της Αχαΐας, της Τριφυλίας και της Κορινθίας.

Τα όρη της Πελοποννήσου είναι μέρος των ορεινών ζωνών της Ελλάδος, καταλαμβάνουν όλο το κεντρικό τμήμα της Πελοποννήσου και τα μεγαλύτερα μέρη των ανατολικών και δυτικών τμημάτων της.

Το βορειότερο βουνό της Δυτικής Πελοποννήσου είναι

  • το Παναχαϊκό Όρος (ή Βοδιάς 1.926 μ.) που βρίσκεται στα ΝΑ της Πάτρας.
  • Νότια του Παναχαϊκού υψώνεται το όρος Ερύμανθος (ή Ωλωνός, 2.224 μ.).

Νότια του Ερυμάνθου υψώνεται η παραφυάδα του, το όρος Αστράς (ή Αστερίων ή Λάμπεια [1], 1.797 μ.), δυτικά το όρος Σκόλλις (ή Σανταμέρι, 966 μ.) και ΝΑ τα όρη Φραγκόβουνο (1.946 μ.), Υψούς (ή Κλινίτσα 1.543 μ.), Αφροδίσιο (1.456 μ.), και Μεδάρα (1.327 μ.).

Νότια του Ερυμάνθου και του Αστρά βρίσκεται

στα νότιά του μετά την κοιλάδα του Αλφειού ποταμού υψώνονται τα όρη

  • Μίνθη (1.327 μ.),
  • Λύκαιο (1.419 μ.) και
  • Τετράζιο (ή Τετράγιο 1.388 μ.).
  • ΝΔ του Τετραζίου βρίσκονται τα όρη της Κυπαρισσίας (1.224 μ.) και Α. τους η Ιθώμη (ή Βουλκάνο 798 μ.).
  • Στα νότια των ορέων της Κυπαρισσίας βρίσκεται το νοτιότερο βουνό της Δυτικής Πελοποννήσου το Λυκόδημο (ή Μαθία 959 μ.).

Τα βορειότερα όρη της Ανατολικής Πελοποννήσου και της Ανατολικής οροσειράς είναι

  • τα Αροάνια Όρη (ή Χελμός 2.341 μ.) στα δυτικά, και
  • η Κυλλήνη (ή Ζήρια 2.376 μ.) στα ανατολικά.

Στα νότια των Αροανίων υψώνονται τα όρη

  • Πεντέλεια (ή Τουρτοβάνα 2.112 μ.) και
  • Μαίναλο Όρος (ή Προφήτης Ηλίας Λεβιδίου 1.981 μ.).

Στα νότια της Κυλλήνης και ανατολικά των παραπάνω ορέων υψώνονται κατά σειρά από Β. προς Ν. τα αργολιδοαρκαδικά όρη

  • Ολύγυρος (ή Σκίπεζα 1.935 μ.),
  • Λύρκειο (ή Γούπατο ή Λυρείσιο, 1.756 μ.),
  • Τραχύ (1.616 μ.),
  • Αρτεμίσιο (ή Μαλεβό, 1.772 μ.),
  • Κτενάς (1.599 μ.) και
  • Παρθένιο (ή Pοϊνό, 1.215 μ.).
  • Νότια του Μαινάλου και μετά το οροπέδιο της Ασέας εκτείνεται η οροσειρά του Πάρνωνα (1.936 μ.) που τελειώνει στο ακρωτήριο Ιέραξ.
  • Νότια της Μεγαλόπολης και δυτικά του Πάρνωνα εκτείνεται ο Ταϋγετος (2.404 μ.) και καταλήγει στο ακρωτήριο Ταίναρο.

Στα ΒΑ της Πελοποννήσου εκτείνονται τα όρη Τραπεζώνα (1.139 μ.), Αγγελόκαστρο (1.080 μ.), Αραχναίο (1.119 μ.). Στα νότια του Αραχναίου βρίσκονται τα όρη Δίδυμο (1.113 μ.) και Αδέρες (ή Δάριζα 721 μ.).

Μεταξύ της Κυλλήνης, των Αροανίων Όρων και του Κορινθιακού κόλπου βρίσκονται τα όρη Φτέρη (ή Κλοκός 1.779 μ.), Χελιδορέα (1.757 μ.), Ευρωστίνη (1.208 μ.), Πιτσαδέϊκο (1.176 μ.), Παναγιά (732 μ.). Στα βόρεια των ορέων Τραπεζώνας υπάρχουν τα όρη Φωκάς (ή Απέσας 873 μ.), Σκιώνα (703 μ.), ο Ακροκόρινθος Όρος (578 μ.) και τα Όνεια Όρη (599 μ.).

Οι κυριότερες πεδιάδες της Πελοποννήσου βρίσκονται στο δυτικό τμήμα του διαμερίσματος. Είναι η πεδιάδα της Αχαΐας και η πεδιάδα της Μανωλάδας. Οι δύο μαζί αποτελούν την πεδιάδα της Ηλείας. Στα δυτικά των βουνών της Κυπαρισσίας απλώνεται η στενή παραλιακή πεδιάδα της Κυπαρισσίας-Γαργαλιάνων. Τέλος στο ΝΔ τμήμα της Πελοποννήσου εκτείνεται η πεδιάδα της Μεσσηνίας. Στην Ανατολική Πελοπόννησο υπάρχουν, στο Β. μέρος η Αργολική πεδιάδα, η οποία απλώνεται ως την πεδιάδα του Κρανιδίου και στο νότιο τμήμα η πεδιάδα του Έλους, η οποία προς τα Β. συνεχίζεται με την κοιλάδα του Ευρώτα και προς Ν. με τις παραλιακές πεδιάδες Ασωπού και Νεάπολης Βοιών. Στα βόρεια της Πελοποννήσου υπάρχει μια στενή παραλιακή πεδιάδα, η οποία φέρει διάφορες τοπικές ονομασίες, όπως πεδιάδα της Βόκας, του Αιγίου κλπ.

Εκτός από τις πεδιάδες υπάρχουν και αξιόλογα οροπέδια. Αυτά είναι οι λεκάνες της Μαντινείας, Τεγέας και Ασέας. Και τα δύο μαζί ονομάζονται Οροπέδιο της Τρίπολης. Δυτικά από αυτό το οροπέδιο βρίσκεται το οροπέδιο της Μεγαλόπολης. Επίσης μεταξύ Αροανίων και Κυλλήνης υπάρχουν τα μικρά οροπέδια του Φενεού και της Στυμφαλίας.

Οι νήσοι που ανήκουν στο διαμέρισμα της Πελοποννήσου είναι: Πρώτη, Σφακτηρία, Σαπιέντζα, Αγία Μαριανή, Σχίζα και Βενέτικο που βρίσκονται μεταξύ των ακρωτηρίων Μάραθο και Ακρίτα.

Στο Λακωνικό Κόλπο υπάρχει η Ελαφόνησος. Ακόμη στον Αργολικό κόλπο υπάρχουν τα νησιά Τολός, Υψηλή και Πλάτη.

Ποταμοί[]

Οι κυριότεροι ποταμοί της Πελοποννήσου είναι οι εξής:

  • Ο Αλφειός Ποταμός που είναι το μεγαλύτερο ποτάμι της Πελοποννήσου. Πηγάζει από τα οροπέδια Ασέας και Μεγαλόπολης, δέχεται νερά από παραποτάμους και χύνεται στον κόλπο της Κυπαρισσίας. Ο Γλαύκος, που πηγάζει από τον Παναχαϊκό και χύνεται Ν. της Πάτρας.
  • Ο Πηνειός Ποταμός της Ηλείας, ο οποίος πηγάζει από τα όρη Ερύμανθος και Λάμπεια και χύνεται στον κόλπο της Κυλλήνης.
  • Ο Νέδας Ποταμός χύνεται στον κόλπο της Κυπαρισσίας. Πηγάζει από τα βουνά Μίνθη, Λύκαιο και Τετράζιο.
  • Ο Νέδων που πηγάζει από τον Ταΰγετο και χύνεται στον Μεσσηνιακό κόλπο.
  • Ο Βελίκας που πηγάζει από τα όρη της Κυπαρισσίας και χύνεται στον Μεσσηνιακό κόλπο.
  • Ο Ευρώτας Ποταμός που πηγάζει από το οροπέδιο της Μεγαλόπολης, δέχεται και τα νερά του Ταΰγετου και Πάρνωνα και χύνεται στο Λακωνικό κόλπο. Οι ποταμοί Τάνος, Κεφαλάρι και Ίναχος που πηγάζει από τα όρη Λύρκειο και Τραχύ και χύνεται στον Αργολικό κόλπο.

Εκτός των ποταμών υπάρχουν και αρκετοί χείμαρροι, όπως ο Σύθος, ο Δερβένιος, ο Κρειός, ο Βουραϊκός, ο Κερυνίτης, ο Ασωπός, ο Σελινούντιος, ο Γκούρας, ο Φοίνικας. Από τους χειμάρρους ο Ασωπός και ο Σελινούντιος θεωρούνται ποταμοί.

Λίμνες[]

Αξιόλογες λίμνες δεν υπάρχουν στην Πελοπόννησο. Υπάρχουσες σήμερα λίμνες είναι η

  • Τάκα,
  • η Στυμφαλία, και
  • η τεχνητή του Λάδωνα, που δημιουργήθηκε με την κατασκευή των υδροηλεκτρικών έργων.

Στις ακτές της Ηλείας κυρίως υπάρχουν αρκετές λιμνοθάλασσες και γενικά στην περιοχή αυτή τα νερά της θάλασσας είναι πολύ ρηχά. Οι κυριότερες λιμνοθάλασσες της Πελοποννήσου είναι της Αγουλινίτσας, της Μουριάς, του Καϊάφα, και στο Κοτύχι.

Στο εσωτερικό της Πελοποννήσου, τα ορεινά συγκροτήματα σχηματίζουν δύο μεγάλα λεκανοπέδια, της Τρίπολης και της Μεγαλόπολης.

Νήσοι[]

Όπως αναφέρθηκε, στην Πελοπόννησο ανήκουν και αρκετοί νήσοι.

Μερικά από αυτά είναι:

  • τα Κύθηρα, το μεγαλύτερο σε έκταση και
  • τα Αντικύθηρα, στα νοτιοανατολικά,
  • οι Στροφάδες, στην παραλία των Φιλιατρών,
  • οι νησίδες Σφακτηρία, Πρώτη, Σαπιέντζα και Σχίζα, στα ΝΔ. παράλια,
  • η Ελαφόνησος, στα ΝΑ., απέναντι από τη Νεάπολη Βοιών και
  • τα νησιά του Αργοσαρωνικού: Σπέτσες, Ύδρα, Πόρος κλπ.

Το κλίμα Το κλίμα της Πελοποννήσου διαφέρει ανάλογα με την περιοχή και το υψόμετρό της. Είναι ήπιο και ζεστό στα παράλια και κρύο (αλλά υγιεινό) στο εσωτερικό. Γενικά η Πελοπόννησος είναι προνομιούχος περιοχή, απ' την άποψη του κλίματος, γιατί διαθέτει το χαρακτηριστικό μεσογειακό τύπο κλίματος. Η θερμοκρασία παρατηρείται μεγαλύτερη στην περιοχή των Πατρών κι ελαττώνεται στα ορεινά, π.χ. στην περιοχή της Τρίπολης.

Σεισμογραφία[]

Πολλές περιοχές της Πελοποννήσου προσβάλλονται από σεισμούς, αρκετές φορές καταστρεπτικούς. Γενικά διακρίνονται οι εξής σεισμικές περιοχές: τα δυτικά παράλια της Πελοποννήσου και ιδιαίτερα η δυτική ακτή της Μεσσηνίας, η περιοχή της Κορινθίας και η περιοχή της Αργολίδας, καθώς κι η κεντρική Πελοπόννησος (Αρκαδία).

Καταστρεπτικοί σεισμοί έγιναν το 464 π.Χ. στον Ευρώτα και τον Ταΰγετο, το 373 π.Χ. καταποντισμός της αρχαίας Ελίκης, καταστροφή των Βούρων), το 1817 και 1861 στο Αίγιο, το 1928 στην Κόρινθο, το 1947 στην Πυλία, το 1985 στην Καλαμάτα.

Οικονομία[]

Γεωργία - κτηνοτροφία - βιομηχανία

Η οικονομία της Πελοποννήσου βασίζεται αποκλειστικά σχεδόν στη γεωργία και την κτηνοτροφία. Βιομηχανία υπάρχει μόνο στις περιοχές Πατρών και Αιγίου, που είναι από οικονομική άποψη οι πιο δραστήριες (μηχανουργεία, βαμβακονηματουργεία, εργοστάσια χαρτιού, κρασιών, ελαστικών, ελαιουργεία, σταφιδεργοστάσια).

Απ' την άποψη της γεωργίας, επικρατεί η καλλιέργεια των δημητριακών, των αμπελιών (για σταφίδες και κρασί), της συκιάς, της ελιάς, του ρυζιού, του βαμβακιού. Επίσης καλλιεργείται καπνός, γεώμηλα, κηπευτικά κι αρκετά εσπεριδοειδή.


Αρκετά αναπτυγμένη είναι η εκτροφή προβάτων. Επίσης η αγελαδοτροφία, η πτηνοτροφία κι η μελισσοκομία είναι αρκετά διαδομένες.

Η αλιεία, στις παραλιακές περιοχές και ιδιαίτερα στην Πάτρα, όπου συγκεντρώνεται, έχει αρκετά αποφασιστική συμβολή στην οικονομία του τόπου, κάνει επίσης και εξαγωγές. Επίσης για τον ίδιο σκοπό χρησιμοποιούνται κι οι λιμνοθάλασσες.

Ορυκτός πλούτος Έχουν βρεθεί αρκετά είδη ορυκτών, που όμως δεν είναι εκμεταλλεύσιμα. Γι' αυτό στην Πελοπόννησο υπάρχουν λίγα μεταλλεία. Τα σπουδαιότερα μεταλλεύματα που εξάγονται είναι ο σιδηροπυρίτης (Ερμιόνης), μαγγάνιο, σίδηρος, λιγνίτες κλπ. Έρευνες για πετρέλαιο στις περιοχές Ηλείας και Τριφυλίας δεν έδωσαν θετικά αποτελέσματα.

Ιστορία[]

Maps-Greece-Peloponnesos-01-goog

Πελοπόννησος.

Κατά την αρχαιότητα έχουμε την ηγεμονία των Μυκηνών, του Άργους, της Κορινθίας. Αργότερα αναπτύσσεται, κατά τους κλασικούς χρόνους, η Σπάρτη, μεγάλη δύναμη, που ανταγωνίστηκε την Αθήνα στην ηγεμονία της Ελλάδας.

Κατά τους βυζαντινά χρόνους, προς το τέλος, ακμάζει το κράτος των Παλαιολόγων, στο Μυστρά.

Τέλος, στα νεότερα χρόνια, η Πελοπόννησος έγινε το λίκνο της Επανάστασης του 1821. Οι αγώνες για την απελευθέρωση άρχισαν εκεί και για πολύ καιρό το ελληνικό κράτος περιοριζόταν στην Πελοπόννησο και σε μικρό μέρος της Στερεάς Ελλάδας.

Πρώτη πρωτεύουσα του ελληνικού κράτους έγινε το Ναύπλιο.

Από την πτώση της Τρίπολης μέχρι τη ναυμαχία του Ναυαρίνου, η Πελοπόννησος υπήρξε το θέατρο των σκληρών αγώνων.

Υποσημειώσεις[]

Εσωτερική Αρθρογραφία[]

Βιβλιογραφία[]

Ιστογραφία[]


Ikl Κίνδυνοι ΧρήσηςIkl

Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες
σε αυτήν την εγκυκλοπαίδεια
ωστόσο, παρακαλούμε να λάβετε σοβαρά υπ' όψη ότι
η "Sciencepedia" δεν μπορεί να εγγυηθεί, από καμιά άποψη,
την εγκυρότητα των πληροφοριών που περιλαμβάνει.

"Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα
να έχουν αλλοιωθεί, βανδαλισθεί ή μεταβληθεί από κάποιο άτομο,
η άποψη του οποίου δεν συνάδει με το "επίπεδο γνώσης"
του ιδιαίτερου γνωστικού τομέα που σας ενδιαφέρει."

Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι
όλα τα άρθρα μπορεί να είναι ακριβή, γενικώς,
και για μακρά χρονική περίοδο,
αλλά να υποστούν κάποιο βανδαλισμό ή ακατάλληλη επεξεργασία,
ελάχιστο χρονικό διάστημα, πριν τα δείτε.



Επίσης,
Οι διάφοροι "Εξωτερικοί Σύνδεσμοι (Links)"
(όχι μόνον, της Sciencepedia
αλλά και κάθε διαδικτυακού ιστότοπου (ή αλλιώς site)),
αν και άκρως απαραίτητοι,
είναι αδύνατον να ελεγχθούν
(λόγω της ρευστής φύσης του Web),
και επομένως είναι ενδεχόμενο να οδηγήσουν
σε παραπλανητικό, κακόβουλο ή άσεμνο περιεχόμενο.
Ο αναγνώστης πρέπει να είναι
εξαιρετικά προσεκτικός όταν τους χρησιμοποιεί.

- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν

IonnKorr-System-00-goog



>>Διαμαρτυρία προς την wikia<<

- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)


Advertisement