Πρωτεΐνη
Πρωτεΐνες
Πεπτίδιο
Πολυπεπτίδιο
Αμινοξύ
Αμινοξέα
Πρωτεϊνοσύνθεση
πρωτεϊνόλυση
Ένζυμα
βιομόριο
Οργανική Χημεία
Βιοχημεία
Οι πρωτεΐνες είναι μεγάλα οργανικά μόρια, αποτελούμενα από αμινοξέα, τα οποία σχηματίζουν μια γραμμική αλυσίδα και ενώνονται μεταξύ τους με πεπτιδικούς δεσμούς.
Ετυμολογία
Η ονομασία "Πρωτεΐνη" σχετίζεται ετυμολογικά με την λέξη "πρώτος " ( = πρωταρχικής σημασίας) και περιγράφηκε αρχικά και ονομάστηκε από τον Γιονς Γιάκομπ Μπερτσέλιους το 1838.
Περιγραφή
Η ακολουθία αμινοξέων σε μια πρωτεΐνη καθορίζεται από ένα γονίδιο και κωδικοποιείται κατά τον γενετικό κώδικα.
Παρ' όλο που ο Γενετικός Κώδικας κωδικοποιεί 20 αμινοξέα, τα αμινοξέα που συνιστούν την πρωτεΐνη συχνά υφίστανται χημικές αλλαγές κατά τη μετα-μεταγραφική τροποποίηση: είτε προτού να μπορέσει η πρωτεΐνη να λειτουργήσει στο κύτταρο, είτε ως τμήμα των μηχανισμών ελέγχου.
Περισσότερες από μια πρωτεΐνες συχνά λειτουργούν μαζί για να επιτύχουν κάποια συγκεκριμένη λειτουργία, ή μπορεί ακόμα και να συσσωματωθούν για να διαμορφώσουν τα σταθερά σύμπλοκα.
Όπως άλλα βιολογικά μακρομόρια (πολυσακχαρίτες, λιπίδια, και νουκλεϊκά οξέα) οι πρωτεΐνες είναι απαραίτητες για όλους τους έμβιους οργανισμούς και συμμετέχουν σε κάθε διαδικασία μέσα στα κύτταρα.
Πολλές πρωτεΐνες δρουν ως ένζυμα που καταλύουν τις βιοχημικές αντιδράσεις, και είναι ζωτικής σημασίας στο μεταβολισμό.
Άλλες πρωτεΐνες έχουν δομικές ή μηχανικές λειτουργίες, όπως οι πρωτεΐνες του κυτταρικού σκελετού, οι οποίες συμβάλλουν στη διατήρηση της μορφής των κυττάρων.
Οι πρωτεΐνες είναι επίσης σημαντικές
- στη "διακυτταρική επικοινωνία",
- τη δράση του ανοσοποιητικού συστήματος,
- τον σχηματισμό κυτταρικών ιστών, και
- τον κυτταρικό κύκλο.
Οι πρωτεΐνες είναι απαραίτητα συστατικό στη διατροφή, δεδομένου ότι τα ζώα δεν μπορούν να συνθέσουν όλα τα αμινοξέα, αλλά πρέπει να τα λάβουν από τα τρόφιμα. Μέσω της διαδικασίας της πέψης, τα ζώα αποικοδομούν την πρωτεΐνη στα ελεύθερα αμινοξέα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την Πρωτεϊνική Σύνθεση.
Ο κεντρικός ρόλος τους στους ζωντανούς οργανισμούς δεν εκτιμήθηκε πλήρως έως το 1926, όταν ο James B. Sumner έδειξε ότι το ένζυμο ουρεάση ήταν μια πρωτεΐνη.
Η πρώτη πρωτεϊνική δομή, αυτή της μυογλοβίνης, βρέθηκε από τους Max Perutz και John Kendrew το 1958, η οποία τους απέφερε το βραβείο Nobel στη Χημεία.
Φυσιολογία Πρωτεϊνών
Οι πρωτεΐνες είναι από τα πλέον διαδεδομένα και πολυδιάστατα, στη μορφή και στη λειτουργία, βιομόρια.
Συγκεκριμένα συμμετέχουν:
- στη δομή των κυττάρων (π.χ. κολλαγόνο, ελαστίνη),
- στον μηχανισμό της άμυνας του οργανισμού (αντισώματα),
- στον μηχανισμό της καταλυτικής δράσης (ένζυμα),
- στον μηχανισμό της μεταφοράς ουσιών (π.χ. αιμοσφαιρίνη, μυοσφαιρίνη),
- στον μηχανισμό της ρύθμισης πολλών λειτουργιών (ορμόνες),
- στην αποθήκευση ουσιών (π.χ. φερριτίνη),
- στη λειτουργία της κίνησης (π.χ. μυοσίνη, ακτίνη).
Δομή Πρωτεϊνών
Οι πρωτεΐνες είναι οργανικά μεγαλομόρια με βασική μονάδα τα αμινοξέα που συνδέονται μεταξύ τους με τον πεπτιδικό δεσμό.
α) η πρωτοταγής δομή των πρωτεϊνών αναφέρεται στον αριθμό και τη σειρά (αλληλουχία) των αμινοξέων στην πεπτιδική αλυσίδα,
β) η δευτεροταγής δομή αναφέρεται
- στην δομή της α-έλικας (ελικοειδής μορφή),
- ή της β-φυλλοειδούς διαμόρφωσης, β-έλασμα (πτυχωτή μορφή), της πεπτιδικής αλυσίδας,
γ) η τριτοταγής δομή έχει σχέση με την αναδίπλωση της πεπτιδικής αλυσίδας στον Χώρο και
δ) η τεταρτοταγής δομή έχει σχέση με τον τρόπο που δύο ή περισσότερες πεπτιδικές αλυσίδες, διατάσσονται στον Χώρο, ή συνδέονται η μία με την άλλη, για να αποτελέσουν ένα ενιαίο πρωτεϊνικό μόριο με κάποια λειτουργική ιδιότητα.
Οι δεσμοί που συμμετέχουν σε όλες αυτές τις διαμορφώσεις είναι:
- δεσμοί υδρογόνου,
- υδρόφοβες και ιονικές αλληλεπιδράσεις,
- δεσμοί S-S και
- δυνάμεις Wan Der Waals.
Ταξινομία
α) Μυοϊνώδεις:
- ακτίνη,
- μυοσίνη,
- τροπομυοσίνη
β) Συνδετικές:
γ) Σαρκοπλασματικές:
Υποσημειώσεις
Εσωτερική Αρθρογραφία
- Αμινοξύ
- Πεπτίδιο
- μεσοθηλίνη
- Πρωτεομική
Βιβλιογραφία
Ιστογραφία
 Κίνδυνοι Χρήσης
|
|---|
|
Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες "Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι Επίσης, |
- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν
- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)