- Χρονολογία:
Βιογραφία[]
Τα σημαντικότερα γεγονότα του βίου του είναι:
Ο Παντελής Σαμπαλιώτης γεννήθηκε το 1955 στην Καρδίτσα. Σπούδασε βυζαντινή ζωγραφική καθώς και ζωγραφική μεγάλων διαστάσεων, στην Αθήνα. Από το 1973 εργάζεται ως ελεύθερος καλλιτέχνης. Μεταξύ των ετών 1978 και 1988 ταξίδεψε στην Ευρώπη και έμεινε για μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα στην Ελβετία, την Γαλλία, την Ισπανία και στην Σουηδία. Από το 1988 και μέχρι το έτος 1997 έζησε και εργάστηκε στην Αθήνα και στην Υδρα. Το 1997 πήγε στο Βερολίνο όπου και εγκαταστάθηκε μόνιμα. Από τότε ζει και εργάζεται εκεί. Το 2000 ανέλαβε ως μουσειοπαιδαγωγός το πρόγραμμα του οργανισμού „Jugend im Museum“ , „ Νεολαία στο Μουσείο“, όπου εργάζεται με παιδιά και Νέους. Έχει στο ενεργητικό του πάρα πολλές προσωπικές και ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Έργα του ευρίσκονται σε ιδιωτικές και δημόσιες Συλλογές, στην Ελλάδα, την Γαλλία, την Γερμανία και την Σουηδία.
Η διεύθυνση του ατελιέ είναι: Atelier: Sigmaringer Str. 1, 10713 Berlin και η ηλεκτρονική του διεύθυνση sabaliotis-art@t-online.de
Εργογραφία[]
H συνεισφορά του στην Ζωγραφική, και γενικότερα στην Τέχνη, είναι:
Υποσημειώσεις[]
έκθεση που παρουσιάστηκε στη δημοτική Πινακοθήκη της Καρδίτσας.
Γεννημένος εκεί δεν μπορούν παρά να σχετίζονται άμεσα οι αναφορές του στα πρώτα βήματά του με τον τόπο. Βασικότατο στοιχείο η ενασχόληση με τη γη, τη γη σαν στοιχείο. Τον ενδιέφερε όμως όχι μόνο η εικόνα γη, αλλά παράλληλα κι λειτουργία της σαν τέτοια. Στην συνέχεια της πορείας του όμως άρχισαν να εμφανίζονται δείγματα γραφής τα οποία προέρχο-νταν από την αποκτηθήσα μέχρι τότε εμπειρία κι εμφανίστηκαν έργα αυτόνομα ως προς αυτή. Χαράχτηκε πλέον το που θα ήθελε να καταλήξει. Τον ενδιέφερε πάντα όπως λέει ο ίδιος, η γραφή σε σχέση με το εικαστικό θέμα, γιατί πολύ απλά τούτο ήταν μια πρόκληση της καλλιτεχνικής πράξης και μπορούσε μέσω αυτής να δεί την λειτουργία του έργου και την σχέση του με το χώρο, αφού η τέχνη, κατά τον ίδιο, είναι κάτι πολύ καθημερινό και η αξία της κάπου εκεί κρίνεται. Ο ρόλος του καλλιτέχνη είναι να εντάξει την δημιουργία του όσο ιδεαλιστική κι αν είναι στην πραγματικότητα και τα δεδομένα της εποχής του, πιστεύει ο Σαμπαλιώτης. Είναι μεγάλο βήμα και τόλμημα για ένα καλλιτέχνη να απαλλαχθεί από το σύνδρομο της καλλιτεχνικής κομψότητας και να παράγει συνειδητά τέχνη, έχοντας απέναντι την παθητικότητα των ημερών μας. Τούτο το επιτυγχάνει ο Παντελής με τον ιδιαίτερο τρόπο που τον διακρίνει να ανακαλύπτει κάθε φορά με τις συνθέσεις του την ποιητική διάθεση κάθε χώρου. Αυτού του είδους η ποιητική δεν είναι τίποτε άλλο παρά η αβίαστη ελληνική γλώσσα, η ξεκλείδωτη μαθηματική σκέψη, η οποία προσδιορίζει κοσμολογικά την ενέργεια ως βασική αρχή της ζωής. Όταν ο Ελί Φορ έγραφε στο έργο του „Ιστορία της τέχνης”:“υπάρχει μια διαρκής ώσμωση ανάμεσα στην ύλη/ματιέρα του κόσμου που από τη στιγμή που μας αγγίζει μετατρέπουμε σε πνεύμα, και το πνεύμα που αναπαριστούμε άμεσα σε ματιέρα/ύλη μόλις μας αγγίξει, εννοούσε τη ζωντανή ματιέρα/ύλη. Ο Σαμπαλιώτης θέλει να ενσωματώσει σ’ αυτή την έννοια της ματιέρας/ύλης, τα τεχνητά υλικά που δημιούργησε ο άνθρωπος και του θέτουν ή θα του θέσουν προβλήματα. Κάθε καλλιτεχνικό έργο δεν μπορεί να είναι τίποτε άλλο από την παγκοσμιότητα σε μικρογραφία. Το έργο όμως του Καλλιτέχνη δεν είναι μόνο παγκόσμιο, αλλά ειλικρινές και σύγχρονο. Αντιλαμβάνεται την υλική δομή και όψη του σημερινού κόσμου, χωρίς ούτε στιγμή να έχει χάσει την επαφή του με τις ρίζες του, την καλλιτεχνική παράδοση, δηλαδή την διάρκεια, το πλαίσιο στο οποίο θα πρέπει να εγγραφεί και να ταιριάσει, να έχει νόημα αλλά και την πρέπουσα απόσταση από αυτή. Εάν θεωρήσουμε ότι ο μεταφυσικός υλισμός υπάρχει, θα μπορούσε να εφαρμοστεί απόλυτα στο έργο του. Το αλάτι να μεταλλάσει το κακό, το κερί με την καθαρότητά του να σκορπίζει διαφάνεια και τα ευγενή μέταλλα να διαθέτουν το ανάλογο φώς”. (Ζαν Γκαμπριέλ Υονέν Κορντ συρ Σιελ) Κι είναι έτσι, διότι ο Παντελής γεννήθηκε στο φώς, έζησε στο φώς, δημιούργησε και δημιουργεί υπό την επήρεια του φωτός. Μετά από μια τριαντακονταετή δημιουργία, έφθασε σήμερα ο καλλιτέχνης στην πιο ώριμη φάση της καλλιτεχνικής του πορείας, αναβαπτίζοντας και μεταμορφώνοντας τα παραδοσιακά υλικά, κερί, αλάτι, ευγενή μέταλλα, μέσα από την ίδια την έννοια της ύλης σε πνεύμα, το οποίο δεν είναι τίποτε άλλο παρά δύναμη. Το αλάτι παρόν σε κάθε δημιούργημα της φύσης, οργανικής και ανόργανης μορφής, μεταμορφώνει διαρκώς, ανύποπτα, σιωπηλά, μυστικά μα σίγουρα στον χρόνο την ύλη, το κερί αποκαλύπτει, με το απαράμμιλο παιχνίδι του με το φως, την βαθύτερη πλευρά του οράματος, διατηρώντας το παράλληλα με την οντότητά του και την ικανότητα να κρατά ζωντανή την ιστορική μνήμη. Μια άλλη διάσταση στο έργο του αποτελεί ο χρόνος. Είναι εκείνος που εγγυάται την λειτουργικότητα του ρόλου των ευγενών μετάλλων που δεν φθείρονται, μεταλλάσονται μόνο, τείνουν στην τελειότητα, την αθανασία. Αντικατοπτρίζουν το φώς, την δύναμη, την ελπίδα που κρύβει η ψυχή μας. Μέσω της εγκαυστικής επιτυγχάνεται από τον καλλιτέχνη η μετάπλαση της ύλης. Δίδονται ιδιότητες σε υλικά, ευγενή μέταλλα, που ποτέ δεν θα τα χαρακτήριζαν και τα κάνουν να φαντάζουν σημερινά. Η εγκαυστική έγινε γνωστή από την εποχή της ανασκαφής της ελληνιστικής αιγυπτιακής πόλης Φαγιούμ, της οποίας τα ευρήματα βρίσκονται στο Μουσείο της Περγάμου στο Βερολίνο και δείχνουν ότι τη χρήση του κεριού την πήραν οι Έλληνες από τους Αιγυπτίους. Γνώστης της εγκαυστικής τεχνικής συνδυάζει ο Παντελής την φιλοσοφική σύλληψη με την βαθιά παρατήρηση, μετουσιώνοντας έτσι το φθαρτό υλικό σε ζωντανή φύση, της οποίας τα όρια της πλαστικής της ελευθερίας διαρκώς διευρύνονται. Προϋπόθεση όμως για να φθάσει κανείς στο τέλος μιας τέτοιας διαδρομής, η βαθιά γνώση του αντικειμένου, η απόλυτη εξοικείωση με τα υλικά και την τεχνική, χρόνος πολύς, μελέτη και δημιουργική σκέψη. Τον καλλιτέχνη θα έπρεπε κανείς που τον γνωρίζει κι έχει συνδιαλ-λαγεί μαζί του να τον χαρακτηρίσει ως τελειομανή. Μιλάει πολύ και με λεπτομέρεια για την ποιότητα του υλικού, την εφαρμογή του, το παιχνίδι με τις διαφάνειες, τα μυστικά των φυσικών κι ακόμα των χημικών μεταμορφώσεων των υλικών κάτω από τη επήρεια της θερμότητας, του υγρού στοιχείου, του αέρα και του φωτός. Όμως διακρίνει κανείς στον καλλιτέχνης κι ακόμα ένα μέλημα. Χρειάζεται να δημιουργεί παράλληλα με το έργο του λέξεις που να ξεκινούν από ένα σύμβολο της Ελληνικής γλώσσας, να εισάγουν φιλοσοφικές έννοιες, να συνδέουν πολιτισμούς και να μεταπλάθουν. Θέλει να ενσωματώνει τα τεχνικά υλικά που δημιούργησε η βιομηχανική εξέλιξη, γιατί τούτα θέτουν και θα θέσουν και στο μέλλον προβλήματα. Ακολουθεί η μετάπλαση της πολιτισμικής ταυτότητας του χώρου γιατί κι ίδιος μεταπλάθεται από τον καλλιτέχνη κι έρχεται αντιμέτωπος με τα μοναδικά σύμβολα που αναπαράγονται σε κύκλο (σώμα, ψυχή πνεύμα) και στον κύκλο της ύλης (οξυγόνο, υδρογόνο, άνθρακας). Με σεβασμό στην παράδοση, τον χρόνο και τον χώρο, η τεχνητή ύλη απαντά την ζωντανή, με στόχο να συμμετέχουν στην ζωή με συναίσθημα απόλυτης συμπάθειας. Ο καλλιτέχνης αντιλαμβάνεται το ότι απόλυτα φυσιολογικά συντελείται μια διαρκής ώσμωση στην κοσμική ύλη. Έτσι το τώρα με όλα όσα φέρει μαζί του αποτελεί συγχρόνως την μετάπλαση του χρόνου ως όλον. Ακόμα κι άν οι προθέσεις μας δεν είναι ευνοικές εκτιμώντας την δουλειά του, είναι αδύνατο να μείνουμε αδιάφοροι στην δύναμη που εμπεριέχουν τα έργα του, την ομορφιά που εκπορεύεται από αυτά, ούτε και να μην διαισθανθούμε την ενέργεια, που με την δύναμη της ώσμωσης κατακτά τις αισθήσεις μας. Ο Παντελής είναι ένας απλός άνθρωπος, ένας οικογενειάρχης, που περνώντας δίπλα σου πιθανόν να μην σου κινήσει ιδιαίτερα την περιέργεια. Δεν παύει όμως με την ιδιαίτερη κίνηση που τον διακρίνει να είναι ιδιαίτερα παραστατικός. Τον χαρακτηρίζει ο ξεκάθαρος και περήφανος λόγος, με κύριο στοιχείο την αυτοκυριαρχία και ιδιαίτερα όταν σχετίζεται με την μελλοντική καλλιτεχνική του πορεία, τις προσωπικές σχέσεις και επιλογές. Την καρτερικότητα, που διαχέει όλη του την ύπαρξη και σχετίζεται με τα τριάντα χρόνια δημιουργίας του, θα διακρίνει κανείς, όταν τον πλησιάσει πιο κοντά. Τούτη έρχεται όλως παραδόξως σε απόλυτη σύγκρουση με την απέραντη αισιοδοξία, την τόλμη και την ζωντάνια που τον διακρίνει και τον κατέχει σαν δημιουργό. Με λίγα λόγια δεν τον τρομάζει η πρωτοπορία παρά αποτελεί το κύριο αντικείμενο της αναζήτησής του στο χρόνο. Και τούτο μέσω μιας αρμονικής πορείας, στο χθές, και στο σήμερα. Πρόκειται για την φιλοσοφική έκφρασή του μέσω των αντικειμένων.
Ένα μεγάλο μέρος στο έργο του Παντελή καταλαμβάνει η γυναίκα, η οποία εκπέμπει ανάλογα με την καλλιτεχνική περίοδο και μια μοναδική αξία. Είναι συνδεδεμένη με τον αρχέγονο έρωτα που αντικατο-πτρίζει την ολοκλήρωση της αρσενικής φύσης. Το αποκορύφωμα αυτής της καλλιτεχνικής περιόδου αποτέλεσαν „οι Τρωάδες„ με την προβολή εννοιών με αρχέγονες ρίζες αλλά και σταθερά σημεία, όπου η προβολή της καμπύλης ηρεμεί την όποια εμφανιζόμενη ένταση στην επιφάνεια. Δέκα χρόνια αργότερα με „τις Αρχέγονες Νύχτες„ όλα τούτα αποκτούν μια νέα εστία στο χώρο της σκέψης. Από τις „Έλξεις” και μετά τούτο γίνεται αντιληπτό, χωρίς πλέον να χρειάζεται να εικονίζεται, δημιουργώντας ένα αέναο γίγνεσθαι που πηγάζει από τον πλούσιο κόσμο της εμπειρίας του. Κάθε επεξεργασία του υλικού αποτελεί στην πορεία μια νέα ανακάλυψη της ύλης. Η χρήση όλων των υλικών δεν αποτελεί, παρά την ιδέα της απεικό-νισης ενός μικρόκοσμου, ο οποίος μας βοηθάει να αντιληφθούμε καλύτερα την σχέση και την εξάρτησή μας από την φύση, τους κανόνες και τους νόμους της.
Ο αιώνας που άρχισε να ρέει, διαδέχεται έναν αιώνα τεράτων ανατρεπτικής δημιουργίας όπως, Πάμπλο Πικάσο, Καντίνσκι, Κουνέλη και άλλων, οι οποίοι έκαναν την επίπεδη εικόνα να σκιρτήσει και να πάρει την μορφή διαστήματος. Η αγωνία του ανθρώπου για το σήμερα και για το ποια κατεύθυνση θα ακολουθήσει η τέχνη είναι το κύριο μέλημα των Ευρωπαίων σε σχέση με την πολιτιστική τους ταυτότητα και των αυθεντιών, που δημιουργικά θα τον χαρακτηρίσουν. Οι διαχρονικές αξίες και τα οράματα υπερασπίζονται από καλλιτέχνες, που είναι εφευρετικοί και αποκαλυπτικοί, διότι η δημιουργία νέου ρεύματος στην τέχνη δεν γίνεται τυχαία αλλά ούτε και διατεταγμένα. Εκφράζει μια αναγκαιότητα, μαρτυράει αλήθειες και για να έχει επιτυχία πρέπει πρωταρχικά να πείθει για την ποιότητά της. Οι συνεργασίες του Σαμπαλιώτη ήταν και είναι αβίαστες, αβίαστος κι ο λόγος του, η δημιουργία του και τούτο λόγω χαρακτήρα, ιστορίας και καλλιτεχνικής του ποιότητας, της οποία θέτει πολύ ψηλά τον πήχυ. Το ζήσαμε στο ”Kulturforum“στα πλαίσια της „Lange Nacht der Museen“ όπου η παρουσίαση του Έλληνα καλλιτέχνη παρόλο που ήταν περισσότερο για τα παιδιά, σαγήνευσε τους μεγάλους, τους έβαλε στον πειρασμό να ασχοληθούν μαζί με τα παιδιά με τον σχηματισμό του Μωσαικού, με τις ώρες. Κολακευτικά σχόλια προκάλεσε τούτο, τόσο στους διοργανωτές όσο και στον παρευρισκόμενο βερολινέζικο Τύπο, χωρίς βέβαια να είναι η πρώτη φορά που αναφέρεται στον καλλιτέχνη. „Τα πάντα ρεί„ σύμφωνα με την περιγραφή της „Morgenpost“ θεωρήθηκε η εγκατάσταση ως η αντιπροσώπευση του ρεύματος της ατέλειωτης σειράς των επισκεπτών εκείνης της νύχτας. Ο Παντελής είναι εδώ και χρόνια μόνιμος συνεργάτης των κρατικών μουσείων στην πόλη μας και μεταφέρει τα μηνύματά του ως μουσειοπαιδαγωγός στα παιδιά, που θέλουν να ασχοληθούν με την τέχνη. Υλοποιεί ειδικά προγράμματα για νέους, ενώ παράλληλα διδάσκει τέχνη από την αρχαία εποχή ως τις μέρες μας. Μέσα από την επαφή με την νέα γεννιά αναδεικνύεται ο ρόλος και η αποστολή του σύγχρονου καλλιτέχνη, ο οποίος οφείλει να ξεδιπλώνει τις κεραίες του, να υπερασπίζει διαχρονικές αξίες και αυτό το όραμα της τέχνης. Διότι από την στιγμή που απευθύνεται στον άνθρωπο, δέχεται ότι η τέχνη είναι ανθρωποκεντρική και παράλληλα ότι είναι μια συμπαντική έκφραση εναρμόνισης που εκφράζεται μεταξύ άλλων: Γαιοιστόρημα: Εδώ ενώνεται η ζωγραφική με την γλυπτική μέσω της μεθόδου της εγκαυστικής (χρήση κεριού μέλισσας ), για να συναντήσουν την πρόκληση του φυσικού υλικού όπως χώμα, ξύλο και μεταλλική σκουριά με στόχο τα στοιχεία να βγάλουν κίνηση, φως και ενέργεια. Αλληγορίες: Η ανακάλυψη της βάσης του νέου κοσμικού χώρου μέσα από την μετάλλαξη του προστιθέμενου τεχνικού υλικού. Μια τοποθέτηση έναντι του φυσικού κόσμου στην υψηλότερη βαθμίδα της έντασης, όπου προσπαθούν οι αλληγορίες να απεικονίσουν το όλο. Φαινόμενα: Το ιδεόγραμμα συμβολίζει την χωρίς τέλος κίνηση των αντικειμένων. Αιωρούμενο στο κενό, δημιουργεί έναν νέο ρυθμό στον αρχιτεκτονικό χώρο, με την πρόθεση να αφυπνίσει το αίσθημα και την σκέψη. Η νέα διάσταση, την οποία λαμβάνει το υλικό, συγκεντρώνει την ελαφρότητα του έργου, χωρίς το υλικό, το αλάτι, να χάνει κάτι από την φύση του. Σε αντίθεση φαίνεται να του παρέχεται κάθε ελευθερία, να υποδύεται τον ρόλο του βασικότερου υλικού της ζωής. Living in space: Πρωτότυπο μιας μικροκοσμικής δράσης. Στοιχεία από έναν κόσμο, ο οποίος γεννιέται συνεχώς εκ νέου. Διάχρονα: Σημειώσεις ενός διαλεκτικού παιχνιδιού με τον χρόνο. Μια συλλογή οπτικών εντάσεων, οι οποίες κινούνται μέσα στην ύλη, αφυπνίζοντας το κάθε δημιουργικό ένστικτο, το οποίο τους χαρίζει την έκφραση. Μετάπλαση: Η καθαρότητα της κάθαρσης. Το φαινόμενο της ύπαρξης καταθέτει τα σύμβολα της ενεργειακής ώθησης στην αιωνιότητα. Τα αναφερόμενα φιλοσοφικά αντικείμενα του καλλιτέχνη δεν είναι απλά σύμβολα ή είδωλα. αποτελούν αλληγορίες. Σήμερα η ζωή και η σκέψη του «μοντέρνου» ανθρώπου από δύο τάσεις διαμορφώνεται. Να πετάμε πράγματα που τα θεωρούμε χωρίς πολύ σκέψη ως αχρεί-αστα και την επιθυμία μας να βγούμε από το φυσικό μας περιβάλλον κατακτώντας τον εναέριο χώρο, παλιό όνειρο, όνειρο που το είχε πρώτος ο Ίκαρος. Από τον Ίκαρο στους Κοσμοναύτες, μας κολακεύει αφάνταστα η εξερεύνηση. Μας συναρπάζει η “παρανομία ” έναντι των προσταγών της φύσης, με κύριο άξονα τον νόμο της βαρύτητας. Ο καλλιτέχνης όμως συγκρατεί στα έργα του και μας φέρνει σε επαφή, μόνο με την ελαφρότητα. Στον αντίποδα όμως, αντιλαμβάνεται την γοργότητα της ανθρώπινης σκέψης ως κίνηση τροχού με απεριόριστη ελευθερία αλλαγής κατεύθυνσης, γύρω από ένα πολύ σταθερό σημείο, τον άξονα της ιστορίας. Αδιάκοπη κίνηση κι αναζήτηση εναλλακτικών, νέων, μορφών. Τούτο το βλέπουμε στους “Κοσμοναύτες„ οι οποίοι δεν θα φθάσουν ποτέ στο χείλος της σκέψης με προοπτική την πτώση τους στο χάος, αλλά τον ερχομό τους εκεί για να αποκομίσουν γνώσεις, να γωρίσουν νέες κοσμικές ατραπούς που θα τους οδηγήσουν στο τέλειο. Αντιλαμβάνεται κανείς ότι πρόκειται για ένα σύγχονο δημιουργό, ο οποίος τολμά και αρθρώνει, βασιζόμενος σε ένα σταθερό σημείο, που δεν είναι άλλο από την ελληνική τέχνη και παράδοση, τοποθετώντας διγκλείδες ασφαλείας δηλ. απόσταση από την ελληνική εσωστρέφεια, καθεαυτό δικό του εικαστικό λόγο, εντασσόμενος στο διεθνές πολιτισμικό γίγνεσθαι και τα μοντέρνα διεθνή ρεύματα και τάσεις. Σε τούτο έρχεται πιστεύω ως επιπλέον αρωγός του κι ο χώρος διαμονής, η πολυπολιτισμική πόλη το Βερολίνο. Πόλη τελείως αντικομφορμιστική, η οποία αποτελεί ένα ιδιαίτερο πρότυπο ανοίγματος πυλών προς κάθε καλλιτεχνική, κοινωνική ή πολιτική κατεύθυνση. Η σχέση του ανθρώπου με την ύλη ήταν στενή σε όλη του την ιστορία γιατί αποτέλεσε κι αποτελεί κι ο ίδιος ένα κομμάτι της. Η συνύπαρξη των δύο μορφών υλικού είναι η βάση για νέου είδους σκέψεις και επαναπροσδιορισμό της σχέσης μας προς αυτή. Δεν μένει λοιπόν παρά να αποτελέσει η ύλη, πόλο φιλοσοφικών παρατηρήσεων, με στόχο την αλλαγή της οπτικής μας γωνίας, της ανακάλυψης του φωτός που εσωκλείει το φυσικό και, εν τέλει το τεχνικά κατασκευασμένο υλικό. Τούτο αποτελεί ένα μέρος της φιλοσοφίας και της μεθ’ αυτού συνυφασμένης δημιουργίας του Βερολινέζου Έλληνα καλλιτέχνη. Ως την ελεύθερη ένωση των φυσικών και τεχνητών στοιχείων και αυτής της φύσης θα μπορούσε να χαρακτηρίσει κανείς τα έργα και την τεχνοτροπία του.
Καλαντζής Δημήτριος, Χημικός Μηχανικός (Βερολίνο)
Εσωτερική Αρθρογραφία[]
Βιβλιογραφία[]
Ιστογραφία[]
Κίνδυνοι Χρήσης |
---|
Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες "Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι Επίσης, |
- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν
- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)